Przegląd Archiwalno-Historyczny Tom III Poznań 2016
IN MEMORIAM
Kazimierz Kaczmarczyk ( 1878-1966 ). W pięćdziesiątą rocznicę śmierci – wspomnienie
W kwietniu 2016 r . przypadła pięćdziesiąta rocznica śmierci wybitnego archiwisty i historyka , wydawcy źródeł , długoletniego dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu – prof . Kazimierza Kaczmarczyka .
Kazimierz Kaczmarczyk urodził się 3 lutego 1878 r . w Wiśniczu Starym , pow . Bochnia , w rodzinie chłopskiej Jakuba i Marii z Liszków . Szkoły ludowe ukończył w Wiśniczu Starym i Nowym . W 1891 r . rozpoczął naukę w gimnazjum w Bochni , a po relegowaniu ze szkoły w 1896 r . za abonowanie zakazanych czasopism , naukę kontynuował w gimnazjum w Podgórzu koło Krakowa . Po zdaniu matury w 1899 r . odbył roczną służbę wojskową w armii austro-węgierskiej .
Od 1900 r . studiował historię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego . Specjalizował się w naukach pomocniczych historii u prof . Sta nisława Krzyżanowskiego , który obok zajęć uniwersyteckich piastował równocześnie stanowisko dyrektora Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa . Na drugim roku studiów prof . Krzyżanowski skierował Kazimierza Kaczmarczyka do pracy w tymże archiwum .
W 1909 r . uzyskał stopień doktora filozofii na podstawie pracy Ciężary ludności wiejskiej i miejskiej na prawie niemieckim w Polsce XIII i XIV wieku , pisanej pod kierunkiem prof . Krzyżanowskiego . Praca została opublikowana w „ Przeglądzie Historycznym ” w roku 1910 i w osobnej nadbitce w roku 1911 .
W latach 1901-1918 był kolejno : aplikantem , asystentem , adiunktem i archiwariuszem w Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa . W roku 1910 został członkiem korespondentem austriackiej Komisji Centralnej dla Za bytków Historycznych , w 1913 -członkiem korespondentem austriackiej Rady Ar chiwalnej .
Podczas I wojny światowej służył w armii austro-węgierskiej , z której wyszedł w stopniu kapitana piechoty . W roku 1919 pracował jako archiwista w Archiwum Skarbowym w Warszawie .
W 1920 r . został wicedyrektorem , a w 1925 dyrektorem Archiwum Państwowego w Poznaniu , którym kierował ( z przerwą w latach 1939-1945 ) do roku 1953 . Jako ekspert brał udział w rokowaniach archiwalnych polsko-nie-