Recenzje i omówienia
305
Rafał Kowalczyk , Swietłana Grela-Krawczenko , Przemysław Waingertner , Majdan . Drugie narodziny narodu , Łodź 2015 , ss . 304 .
Majdan . Drugie narodziny narodu to książka wydana przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego ( UŁ ) w 2015 r . Jej autorami są osoby , które na co dzień zajmują się popularyzowaniem wiedzy historycznej na łamach prasy , w radiu i telewizji . Pomimo iż związane są badawczo i naukowo z inną tematyką , wspólnie podjęły trud napisania tej publikacji .
Swietłana Grela-Krawczenko wykłada na Wschodnioeuropejskim Narodowym Uniwersytecie im . Łesi Ukrainki w Łucku . Na ukraińskim Wołyniu jest ona autorką wielu publikacji , w szczególności z zakresu mediów , stosunków polsko-ukraińskich , filologii słowiańskiej i krajoznawstwa Wołynia . Rafał Kowalczyk jest profesorem w Katedrze Historii Polski XIX w . na UŁ , koncentrującym się na działaniach dydaktycznych i licznych publikacjach o epoce napoleońskiej , dziejach gospodarczych Polski i świata od czasów nowożytnych aż do współczesności oraz dotyczących historii Ukrainy . Profesor Przemysław Waingertner pracuje z kolei w Katedrze Historii Polski Najnowszej UŁ . Zajmuje się on problematyką życia politycznego II Rzeczypospolitej , historii i myśli wolnomularstwa , funkcjonowaniem mitu i stereotypu w dziejach , historią regionu łódzkiego oraz historią Rosji .
Jak wskazują sami autorzy , motywów powstania publikacji było kilka . U podstaw pierwszego z nich – najważniejszego – leżały pobudki czysto naukowe , badawcze i poznawcze . Drugim , było głębokie przekonanie , iż poprzez rzetelne zgromadzenie materiałów źródłowych osiągną oni także cel pozanaukowy , a mianowicie przyczynią się – choćby w bardzo skromnym stopniu – do wzajemnego poznania oraz zrozumienia , a w konsekwencji do pojednania pomiędzy Polakami i Ukraińcami . Autorzy próbowali sprostać w ten sposób wymogom trudnej , niekiedy dramatycznej i krwawej , choć obfitującej także w chwile wspólnej chwały politycznej i wojennej wspólnej historii polsko-ukraińskiej . Trzecim , ostatnim motywem był imperatyw moralny . Dla osób , które śledziły wydarzenia na Ukrainie ( przede wszystkim w Kijowie ) u schyłku 2003 r . i na początku 2014 r ., powinien być on całkowicie jasny i zrozumiały . Nad Dnieprem nastąpiła konfrontacja patriotyzmu , poświęcenia i odwagi oraz determinacji w walce o lepszą przyszłość z brutalną siłą i dyktaturą , dążącą do narzucenia narodowi ukraińskiemu zwierzchnictwa ościennego mocarstwa . Sytuacja była zbliżona do tej , którą określał swego czasu stan wojenny w Polsce . Analogia działań ośrodków władzy , zmierzających do utrzymania pełni kontroli nad państwem i społeczeństwem , a także faktycznej hegemonii Rosji nad Polską czy Ukrainą , także była uderzająca w przypadku tych dwóch państw .
Nastawienie autorów wobec Rosji jest pesymistyczne . Podkreślają oni , iż istnieją znikome szanse na demokratyzację i liberalizację ustroju wschodnie-