290 Recenzje i omówienia
W kolejnym polu podawano materiał , z którego wykonano matrycę tłoka . Tu również można doszukać się pewnej niekonsekwencji . W przypadku syntetycznych matryc używano wyrazu ‘ kauczuk ’ ( nr 7 ) lub częściej ‘ guma ’ ( np . nr 51-58 ). Przy opisie przynajmniej dwóch pieczęci autorzy źle zidentyfikowali metal . Matryce dwóch poznańskich pieczęci ( nr 320 , 321 ) zostały wykonane z mosiądzu , a nie srebra 55 .
Następne pole poświęcono materiałowi , z którego wykonano rączkę . Pole nr 5 informuje o typie rytu matrycy . Pod nr 6 znalazły się „ informacje dotyczące krawędzi matrycy ”. W następnej kolejności podano wymiary typariusza . W kolejnym wierszu znalazły się „ informacje dotyczące oznaczeń na uchwycie tłoka lub ( i ) do niego dołączonych ”.
Kolejne dwa pola formularza odnoszą się do legendy . Pod numerem 9a umieszczono informację o formie legendy . Niestety , określono w niej tylko wielkość liter , a nie typ pisma 56 . Wiedza o tym , czy tekst został zapisany majuskułą czy minuskułą , jest kluczowa w przypadku zastosowania Zasad transkrypcji inskrypcji napieczętnych opracowanych przez Hlebionka 57 . Autorzy postanowili nie dostosowywać się do wszystkich proponowanych tam rozwiązań , a w odczytach legendy oddano wielkość liter . Generalnie rozwijano skróty . Wyjątek stanowią pieczęcie należące do niezidentyfikowanych osób i prawdopodobna pieczęć Królewskiego Sądu Nadwornego Prus Zachodnich w Bydgoszczy . Rozbudowana , niejednolicie stosowana , tytulatura królewska Fryderyka Wilhelma III umieszczona na tym typariusza doprowadziła do tego , że nie podjęto się rozwinięcia jej w całości 58 .
Później tworzono opis pieczęci . Kluczowym pytaniem , jakie powinni sobie zadać autorzy tego typu katalogu , dotyczy celu dokonywania tej czynności . Wydaje się , że odpowiedź na nie może być dwojaka : można dokonać inwentaryzacyjnego opisania artefaktu lub zinterpretować go , tworząc swoiste monografie poszczególnych pieczęci . Wydaje się , że autorzy starali mierzyć
55 Archiwum Państwowe w Poznaniu , Zbiór tłoków i stempli pieczętnych , sygn . T IX , 137 ,
138 .
56 Poza pieczęcią urzędu dóbr w Koniowie ( nr 88 ), gdzie pojawiła się informacja , że tekst
został zapisany kursywą . W opisie podobnie zaprojektowanej pieczęci wójta gminy w Górach ( nr 81 ) nie odnotowano tego .
57 Autor proponuje w nich m . in ., aby odczyty legend napieczętnych zapisywać wielkimi
literami , a uzupełnienia małymi . Zob . Zasady transkrypcji napisów napieczętnych , oprac . M . Hlebionek , www . archiwa . net ( dostęp : 24 marca 2016 r .).
58 Tytulaturę królów pruskich ujednolicono dopiero w 1817 r . ( Verordung wegen des Königlischen Titels Und Wappens , vom . 9 . Januar 1817 „ Gesetz Sammlung für die Königlichen Prussischen Staaten ” 1817 , s . 18 ; P . Gut , System sfragistyki państwowej w Prusach w XIX i XX wieku , [ w :] Dawne pieczęcie , s . 498 ; tegoż , Pieczęć urzędowa pruskiej administracji prowincjonalnej w latach 1808-1945 , tamże , s . 512 .