280 Recenzje i omówienia
mentację uniwersytecką , na którą składają się dyplomy ( promocje ) oraz zaświadczenia i świadectwa uniwersyteckie , księgi uniwersyteckie , a wśród nich : metryka , do której wpisywano imiona osób wstępujących na uniwersytet , księgi sesji egzaminacyjnych i promocji , statutów wydziałowych czy rachunków oraz akta różnych kolegiów uniwersyteckich i burs . Uzupełnieniem tej części pracy jest rozdział napisany przez Macieja Ptaszyńskiego ( Uni wersytet Warszawski ), a poświęcony kancelariom i dokumentacji kościołów protestanckich , tj . ewangelicko-augsburskiego ( luterańskiego ), czesko-braterskiego , ewangelicko-reformowanego ( nieprecyzyjnie zwanego kalwińskim ) i antytrynitarskiego ( zwanego braćmi polskimi lub arianami ). Z kolei Janusz Tandecki ( Uniwersytet Mikołaja Kopernika , Toruń ) omówił ustrój i organizację władz miejskich oraz dzieje i funkcjonowanie kancelarii sądów i urzędów miejskich , tj .: wójta dziedzicznego , rady i ławy sądowej oraz miejskich korporacji zawodowych i religijnych ( cechów , bractw , fundacji religijnych ), a poza tym ich dokumentację pisaną ( dokumenty , listy , księgi sądowe i administracyjne , luźne akta ) oraz mieszczańską dokumentację prywatną , głównie księgowość kupiecką , prywatne listy i dokumenty , testamenty . Zarówno genezę i zadania gromady wiejskiej , funkcjonującej pod władzą pana gruntowego , jak i rodzaje , organizację i zadania sądów wiejskich ( patrymonialnych , gromadzkich , wójtowskich , rugowych , dworskich czy dworsko-chłopskich ) oraz wytwory kancelarii sądowych wiejskich ( księgi sądowe , dokumenty i akta luźne ), sporządzane przez pisarzy wiejskich , scharakteryzował Janusz Łosowski . Dalej Krzysztof Syta ( Uniwersytet Mikołaja Kopernika , Toruń ) wraz z Tomaszem Jurkiem przedstawili późnośredniowieczne dokumenty prywatne , tj . rycerskie , magnackie , a także specyfikę kancelarii prywatnych , związanych głównie z zarządzaniem znacznymi dobrami ziemskimi , i wytwarzających dokumentację rachunkowo-gospodarczą i prawno-majątkową , ale także dokumentację działalności publicznej właściciela , korespondencję , sumariusze i zbiory dokumentów , akta dotyczące kwerend prowadzonych głównie na potrzeby procesów prawno-majątkowych . Następną część pracy tworzą trzy rozdziały przedstawiające zarys dyplomatyki ziem pozostających w późnym średniowieczu i w następnych wiekach w całości lub w części poza granicami państwa polskiego , ale obecnie wchodzących w jego skład i pozostających w kręgu zainteresowań polskich historyków . I tak zarys dyplomatyki śląskiej nakreślił Tomasz Jurek , zarys dyplomatyki zachodniopomorskiej – Agnieszka Gut ( Uniwersytet Szczeciński ), natomiast zarys dyplomatyki krzyżackiej w Prusach – Janusz Tandecki . Ostatni rozdział pracy został poświęcony dziedzictwu epoki staropolskiej w systemach kancelaryjnych XIX w . W jego ramach Artur Górak ( Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej , Lublin ) przedstawił dawne formy dyplomatyczne w systemach kancelaryjnych Księstwa Warszawskiego , Królestwa Kongresowego i Galicji , natomiast tę samą kwestię w odniesieniu do zaboru pruskiego omówiła Wiesława Kwiatkowska