Medal pamiątkowy „ Rok Długoszowski na ziemi wieluńskiej ( 2015 )”
273
cie 8 – wzorowane jest na „ portrecie ” kanonika krakowskiego , autorstwa Jana Matejki 9 . Dwa napisy awersowe kolejno objaśniają powód wybicia medalu i następnie identyfikują osobę , którą medal honorował głównym obrazem z awersu . W kręgu zewnętrznym znajduje się tekst : ROK DŁUGOSZOWSKI NA ZIEMI WIELUŃSKIEJ 2015 , a w kręgu wewnętrznym : KS . JAN DŁUGOSZ KRONIKARZ 1415-1480 . Pewne wątpliwości budzi sposób rozplanowania tekstów , a szczególnie układ napisu z kręgu wewnętrznego .
Awers analizowanego medalu w ikonograficznej części przekazu ( wyobrażenie głowy Jana Długosza ) przypomina medal zaprojektowany w 1880 r . w Krakowie przez Wacława Głowackiego w celu upamiętnienia czterechsetlecia śmierci kronikarza . Wacław Głowacki – podobnie jak twórcy medalu wieluńskiego z 2015 r . – wykorzystał podobiznę Jana Długosza przygotowaną przez Jana Matejkę . Awers medalu z drugiej połowy XIX w . – inaczej niż artefakt z początku XXI w . – ma przekaz jednorodny i skoncentrowany tylko na Janie Długoszu , kronikarzu . Przekaz dziewiętnastowieczny zrealizowany został za pomocą wyobrażenia głowy kronikarza i objaśnienia jej słowami : JAN DŁUGOSZ , doprecyzowanymi komunikatem utworzonym z dwóch dat rocznych : 1415 i 1480 , poprzedzonych symbolami oznaczającymi podstawowe fakty genealogiczne – narodziny i śmierć . Elementy dodatkowe : gałązki roślinne ( poniżej głowy Jana Długosza ) i nazwisko twórcy medalu , nie burzą jednorodności tej części przekazu .
Napis : ROK DŁUGOSZOWSKI NA ZIEMI WIELUŃSKIEJ 2015 , na awersie medalu wieluńskiego jest komunikatem wprowadzającym drugi – obok Jana Długosza – temat awersowej narracji . Wydaje się , że analizowany tu tekst dobrze korespondowałby z informacjami na temat głównych współorganizatorów obchodów , którzy obrazem i słowem zidentyfikowani zostali na rewersie medalu . Można obecność przywołanego napisu na awersie uzasadniać potrzebą podania nazwy medalu już na „ pierwszej ” stronie dzieła . Rozumiem ten sposób argumentacji , choć bliższy jest mi ścisły podział prezentowanych treści na wyraźnie odseparowane „ rozdziały ”.
Autorzy , komponując awers medalu wieluńskiego , mogli skoncentrować się tylko na osobie , którą uhonorował Sejm Rzeczypospolitej w grud-
8 W niektórych opisach portretu Jana Długosza można przeczytać o „ czepcu ” na głowie
kronikarza . Nie jest to właściwe określenie nakrycia głowy duchownego . Czepiec był używany przez kobiety . W przypadku portretu Jana Długosza , kronikarza , poszukiwać należy określeń właściwych dla stroju księży . Biret duchowieństwa powstawał w wyniku zszycia czterech części , a w miejscach łączenia fragmentów materiału powstawały uchwyty w formie „ rożków ”, które ułatwiały zdejmowanie „ czapki ”. Nakrycie głowy Jana Długosza , kronikarza , z portretu Jana Długosza i z awersu medalu wieluńskiego z 2015 r . dobrze odpowiada słownikowej definicji biretu .
9 Obraz Jana Matejki zainspirował także Andrzeja Heidricha , który w 2015 r . przygotował
banknot kolekcjonerski o nominale 20 zł upamiętniający rocznicę urodzin Jana Długosza .