150 Łukasz Jastrząb
Filmowej z 1956 r . – 28 / 56 48 i 41 / 56 49 , poświęcone zostały m . in . Poznańskiemu Czerwcowi . Zostały tam utrwalone m . in . unikatowe sceny z pogrzebu na Cytadeli Poznańskiej 50 z udziałem Józefa Cyrankiewicza 51 , Edwarda Gierka 52
48 Polska Kronika Filmowa nr 28 / 58 , pt .: Po Poznaniu , Wytwórnia Filmów Dokumentalnych
Warszawa , temat nr 1 , data realizacji : 30 czerwca 1956 r ., data wydania : 3 lipca 1956 r ., komentarz : Karol Małcużyński , lektor : Andrzej Łapicki , zdjęcia : Wiktor Janik , oprac . dźwiękowe : Stefan Zawarski , montaż : Wacław Kaźmierczak .
49 Polska Kronika Filmowa nr 41 / 56 , pt .: Przed sądem w Poznaniu , Wytwórnia Filmów Dokumentalnych Warszawa , temat nr 1 , data realizacji : 27 września 1956 r ., data wydania : 3 października 1956 r ., komentarz : Karol Małcużyński , lektor : Bogdan Niewinowski , zdjęcia : Roman Wionczek , oprac . dźwiękowe : Halina Hanna Ciecierska , montaż : Ludmiła Niekrasowa .
50 Na Cytadeli Poznańskiej na Cmentarzu Bohaterów Polskich w kwaterze III pochowanych jest trzynaście ofiar Poznańskiego Czerwca 1956 r .: dziewięciu cywilów ( Walenty Cieślik , Andrzej Gliński , Zbigniew Janczewski , Władysław Kaczmarek , Marian Kubiak , Franciszek Lipski , Leszek Raś , Wacław Toma , Feliks Wojewódzki ) i czterech przedstawicieli sił rządowych ( Ryszard Ficek , Bogdan Frankowski , Kazimierz Graja , Zygmunt Izdebny ).
51 O przemówieniu radiowym Józefa Cyrankiewicza i jego pobycie w Poznaniu patrz :
Przemówienie Józefa Cyrankiewicza wygłoszone w dniu 29 czerwca 1956 roku przed mikrofonem Polskiego Radia w Poznaniu , „ Głos Wielkopolski ” nr 155 z 30 czerwca 1956 r .; Nie żałuję tego przemówienia , „ Polityka ” nr 49 ( 1544 ) z 6 grudnia 1986 r ., s . 7 ( rozmowa Roberta Jarockiego z Józefem Cyrankiewiczem ); R . Reczek , Kiedy Cyrankiewicz odrąbywał ręce poznaniakom ?, „ Kronika Wielkopolski ” 2013 , nr 4 , s . 46-59 . Patrz też J . Eisler , Wydarzenia poznańskie w Polskim Radiu , „ Tygodnik Solidarność ” nr 6 ( 43 ) z 6 lipca 1989 r ., s . 10 .
52 Edward Gierek przybył do Poznania 28 czerwca 1956 r . jako kierownik Wydziału Przemysłu Ciężkiego KC PZPR , m . in . przemawiał na wspólnym pogrzebie ofiar obu stron na Cytadeli Poznańskiej ( zob . Nie ma takiej siły , która zdolna byłaby zawrócić nas z obranej drogi . Przemówienie sekretarza KC PZPR – E . Gierka na uroczystościach pogrzebowych , „ Głos Wielkopolski ” nr 156 z 1 / 2 lipca 1956 r ., s . 2 ). Następnie stanął na czele komisji wyjaśniającej przyczyny i przebieg zajść . Patrz np .: B . Januszkiewicz , Gdzie był E . Gierek 28 czerwca 1956 roku ?, „ Echo Cegielskiego ” 1991 , nr 26 , s . 1 ; Z . Rykowski , W . Władyka , Raport Gierka , „ Polityka ” nr 2 ( 1601 ) z 9 stycznia 1988 r ., s . 14 . Rola Edwarda Gierka w wydarzeniach Poznańskiego Czerwca jest o tyle istotna , że to on wskazał na Edwarda Ochaba , I sekretarza KC PZPR , jako osobę , która wydała rozkaz strzelania . Wspomina Edward Gierek : „[...] zadzwoniłem do Ochaba , by zdać mu sprawozdanie z powagi sytuacji w mieście . Na pytanie , czy należy użyć broni , odpowiedziałem , że mimo dramatyzmu wydarzeń należy za wszelką cenę uniknąć rozwiązania zbrojnego . Wkrótce zadzwonił do mnie szef bezpieczeństwa z Poznania , [...], i domagał się ode mnie rozkazu użycia broni . Odmówiłem wydania takiego rozkazu , zasłaniając się własną niekompetencją oraz wewnętrznym przekonaniem , że należy unikać rozwiązania siłowego . [...] Moja odpowiedź nie zadowoliła wówczas szefa bezpieczeństwa , który zezwolenie na użycie broni wyegzekwował telefonicznie chwilę później od samego Ochaba . Wiem , że tak było , od generała milicji , Pietrzaka . Jego pisemną relację na ten temat widziałem na własne oczy ”, za J . Rolicki , Edward Gierek : przerwana dekada , Warszawa 1990 , s . 35 . Bardzo ważny jest ostatni fragment wspomnień Edwarda Gierka , mówiący o pisemnej relacji Komendanta Wojewódzkiego MO ppłk . Tadeusza Pietrzaka , dotyczącej rozkazu strzelania , wydanego przez Edwarda Ochaba . Dokument ten znalazł prokurator Aleksander Woźniak , który w 1998 r . prowadził śledztwo w sprawie Poznańskiego Czerwca 1956 r . z ramienia Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu : „[...] Znaj dują się jednak i rewelacyjne materiały – mówi A . Woźniak . – Odnalazłem relację Ta deusza Pietrzaka , ówczesnego komendanta wojewódzkiego milicji w Poznaniu , który w piśmie do ministra spraw wewnętrznych użył między innymi takiego sformułowania : „ Gdy ban-