120 Lucyna Błażejczyk-Majka , Jan Miłosz
Ryc . 5 . Informacja lekarza powiatowego z powiatu gostyńskiego w tygodniowym zestawieniu zachorowań na choroby zakaźne z roku 1946 Źródło : APP , Urząd Wojewódzki Poznański w Poznaniu , sygn . 3236 , k . 16 .
bę wskazania okoliczności , jakie mogły zaistnieć w momencie występowania wymienionych chorób .
Pierwsza z chorób zakaźnych to DUR BRZUSZNY ( Typhus abdominalis ). Jednostka ta , także nazywana tyfusem , jest chorobą bakteryjną , wywoływaną pałeczką Salmonelli Typhi z grupy D . Towarzyszą jej : bezsenność , bóle głowy , bóle mięśni , bóle brzucha , zaparcia , a niekiedy angina . Po ustabilizowaniu się wysokiej temperatury w początkowej fazie choroby na skórze tułowia występuje różyczka durowa , bolesność i powiększona śledziona , zapalenie oskrzeli , czasem zapalenie żył . Okres wylęgania wynosi od trzech do 56 dni ( przeciętnie 7-21 dni ). Źródłem zakażenia jest chory człowiek lub nosiciel wydalający pałeczki z kałem lub moczem . Nośnikiem bakterii jest woda lub żywność , czasem brudne ręce .
Z kolei DUR WYSYPKOWY ( Typhus exenthematicus ), inaczej nazywany tyfusem plamistym , występuje w dwóch postaciach : epidemicznej i nawrotowej . Jest to ostra choroba zakaźna , bakteryjna , wywoływana przez bakterie Ricettsia prowaazeki . Bakteria ta w odmianie epidemicznej jest przenoszona przez wesz odzieżową , czasami głowową . Jej objawy to : silne bóle głowy , utrzymująca się przez ok . dwa tygodnie gorączka sięgająca 40 ° C oraz wysypka plamista , często krwotoczna . Druga odmiana tyfusu plamistego występuje u osób starszych , które w młodości przebyły dur wysypkowy epidemiczny . Ma ona łagodny przebieg , o skąpej wysypce plamisto-grudkowej .
Współcześnie rodzicom małych dzieci znana jest szkarlatyna ( do łacińskiej nazwy tej choroby ). W dokumentacji lekarzy powiatowych jednostka ta zapisana została jako PŁONICA ( Scarlatina ). Jest to choroba zakaźna , bakteryjna , wywoływana przez paciorkowiec ropotwórczy – Streptococcus pyogenes . Jej pierwsze objawy to : wymioty , wysoka gorączka , zapalenie gardła lub angina . Objawem kolejnym jest obłożenie języka – „ malinowy język ”. Po przebyciu płonicy mogą występować powikłania – zapalenie nerek lub gorączka reumatyczna . Okres wylęgania szkarlatyny wynosi od jednego do trzech dni . Zakażenie szerzy się drogą kropelkową .
Następna choroba zakaźna typu bakteryjnego to BŁONICA ( Diphteria ), znana także pod nazwą dyfteryt . Należy ona do grupy ostrych chorób za-