Przegląd Archiwalno-Historyczny 2 (2015) | Page 35

Przegląd Archiwalno-Historyczny Tom II Poznań  2015 ks. Dominik K u b i c k i (Wydział Historyczny UAM w Poznaniu) Myśl historiozoficzna Augusta hr. Cieszkowskiego Stulecie niebywałych przemian polityczno-społecznych impulsem interdyscyplinarnych zainteresowań autora Prolegomeny do historiozofii1 Modne do niedawna rozważanie roli jednostki w  historii w  ramach redagowanych opracowań naukowych wybitnych myślicieli i  uczonych, a  także wybitnych przywódców państw i działaczy politycznych itd., okazuje się współcześnie już badawczo niewystarczające, selektywne i  pozorne w  swej dogłębności, a nawet wręcz mylne czy wykrzywiające podjętą próbę odwzorowania w tejże badawczej refleksji inteligibilne odbicie spełnienia się w je­ stestwie w glorii życia tegoż człowieczego podmiotu poprzez twórczy namysł i  czyn intelektualny, jaki na sposób materialny pozostaje udziałem każdej oikou­mene narodu bądź państwowości jako kulturowe dziedzictwo. Może nam się wydawać, że to właśnie wyłącznie wybitne jednostki zmieniają bądź odmieniają bieg dziejów. Lecz na przykładzie Augusta hr. Cieszkowskiego przychodzi nam raz jeszcze, pełniej badawczo rozpoznać, że bieg dziejów nie jest ciągiem logicznym jakiegoś rozwijanego intelektualizmu czy wręcz determinizmu, który za każdym razem należałoby przełamywać. Jako egzystencjalne osoby przychodzi nam się spełniać w jestestwie w glorii życia, głęboko tkwiąc w żywej tkance narodu (społeczeństwa bądź kulturowej wspólnoty), za każdym razem podejmując indywiduowo i  zarazem wspólnotowo jako wolne osoby i  podmioty próbę poznawczego namysłu nad dosięgającą nas rzeczywistością i naszym tkwieniem w niej, przekonując się (intuicyjnie bądź 1 Niniejsze badawcze rozważanie zostało zredagowane na podstawie przygotowanego pod tym samym tytułem wystąpienia na V spotkaniu z cyklu Popołudnie z dokumentem, pt.: August Cieszkowski – w 200 rocznicę urodzin, organizowanego przez Archiwum Państwowe w Poznaniu i Muzeum Historii Miasta Poznania wraz z Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu w Mu­ zeum Historii Miasta Poznania – Stary Rynek 1 [Ratusz].