Problematyka zespołu archiwalnego w podręcznikach archiwalnych
33
Hanna S t a s z e w s k a
Problematyka zespołu archiwalnego
w podręcznikach archiwalnych w II Rzeczypospolitej
Streszczenie
Zagadnienie zespołu archiwalnego znajdowało się w centrum zainteresowania i refleksji archiwistów przez cały okres II Rzeczypospolitej, zarówno w czasie kształtowania się nowożytnego
charakteru archiwistyki i jej dojrzewania, jak i w czasie utrwalania podstawowych pojęć i terminów. W szczególny sposób refleksja ta wiązała się z rozpoznaniem i upowszechnieniem zasady
proweniencji, będącej „kamieniem węgielnym” archiwistyki.
Problematyka zespołu archiwalnego, jego definicji, atrybutów i zakresu wyodrębniania była
główną osią rozważań dwóch wybitnych archiwistów polskich w podręcznikach: Nowożytna ar
chiwistyka polska i jej zadania K. Konarskiego (1929) oraz Program prac wewnętrznych w archiwach
nowożytnych R. Przelaskowskiego (1935). Rozpatrywali oni także problemy porządkowania i inwentaryzacji zespołu oraz tworzenia pomocy archiwalnych, nie będą one jednak przedmiotem
niniejszych rozważań.
Problems of fonds in archival textbooks
in the Second Polish Republic
Abstract
In the years 1918-1945 (time of the Second Polish Republic), the problem of fonds was in the
center of archivists’ attention. Both when the modern character of archival studies was being
shaped and developed, and when the basic notions and terms were solidifying. This contemplation was particularly linked to identifying and spreading the principle of provenance – the cornerstone of archival studies.
The problem of fonds, its definition, features and scope, was the center of debate for
two exceptional Polish archivists in their textbooks: Nowożytna archiwistyka polska i jej zadania
[Modern Polish Archival Studies and Its Problems] by K. Konarski (1929) and Program prac
wewnętrznych w archiwach nowożytnych (1935) [The Agenda of Problems in Modern Archives]
by R. Przelaskowski (1935). The authors also discussed the problems of putting fonds in order,
cataloging them and creating archival aids. However, these problems are not the subject of this
paper.