218
Sympozja, zjazdy, konferencje, sprawozdania naukowe
ści m.in. z cennych pamiętników z początku XX w. i dokumentów ślubnych.
Druga w tym dniu sesja poświęcona była arystokratkom. Dr Michał Janeczek
(PWSZ im. J.A. Komeńskiego w Lesznie) zanalizował poetycki zapis przyjaźni dwu kobiet: Magdaleny Łuby i Katarzyny Małachowskiej, uwieczniony przez „wierszopisa winszującego” Marcina Molskiego (Literacki wi
zerunek zmarłej Magdaleny z Brzechwów Łuby w wierszu Marcina Molskiego).
Dr Kamila Kłudkiewicz (UAM) naszkicowała odmienne losy czterech hrabin
Mielżyńskich mieszkających w Pawłowicach od XVIII w. po wybuch II wojny światowej (Mieszkanki pawłowickiego pałacu. Szkic o hrabinach Mielżyńskich).
Anna Polak (Uniwersytet Zielonogórski) zarysowała życiorys i działalność
Marii Doroty de Castellane, żony Antoniego Radziwiłła, która swe małżeńskie życie związała z pałacem w Klenicy (Maria Dorota de Castellane – niezwy
kła osobistość Żagania i Klenicy).
Następna sesja poświęcona została kobietom, które funkcjonowały na marginesie społecznym lub dokonały czynów przestępczych. Rozpoczęło ją wystąpienie dr. Mariusza Pawelca (Opole) Aktorki nieprowincjonalne. Kariery scenicz
ne kobiet z południowej Wielkopolski w XVIII-XIX wieku na wybranych przykładach
(Anna Zofia ze Wschowy, Barbara Sierakowska, Antonina Hoffmann), dotyczące
trzech aktorek pochodzących ze Wschowy, Trzebin i Sierakowa koło Kościana.
Jakkolwiek żadna z tych kobiet nie wiodła życia przestępczego, a cieszyły się
sławą i popularnością, trzeba pamiętać, że początki tej profesji w kobiecym
wydaniu miały bardzo negatywne konotacje. Dr Jolanta Skierska (Uniwersytet
Zielonogórski) zwróciła uwagę na problem prostytucji wśród kobiet i napiętnowanie niezamężnych matek i ich dzieci. Temat omówiła w oparciu o zapisy w księgach metrykalnych parafii zielonogórskich w XVII i XVIII stuleciu
(Kobiety lekkich obyczajów i matki nieślubnych dzieci w Zielonej Górze na przełomie
XVII i XVIII wieku w świetle ksiąg metrykalnych). „Prawdziwych” przestępstw
dotyczyły wystąpienia dr. Pawła Klinta (Uniwersytet Wrocławski) – Mężo
bójstwo w Dębowej Łęce – nierozstrzygnięta sprawa Przybyszewskich z 1666 roku,
i Jarosława Pietrzaka (Uniwersytet Łódzki) – Zbrodnia to niesłychana, Pani za
biła Pana. Sprawa Marianny z ks. Sapiehów Dąbskiej o mężobójstw – studium przy
padku. Kolejne referaty koncentrowały się zasadniczo wokół świata pięknych
przedmiotów, pieniędzy i ich braku oraz pozycji kobiety – właścicielki, posiadaczki, dłużniczki. Prelegenci przygotowali swe referaty w oparciu o analizę ksiąg grodzkich, miejskich, inwentarzy mienia i testamentów. Dr Witold
Brzeziński (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy) w wystąpieniu Szlachcianka na ziemi wschowskiej czasów przełomu XV i XVI wieku (w świe
tle pierwszej księgi grodzkiej wschowskiej) – zagadnienia genealogiczne i społeczne
podjął się próby odtworzenia dziejów życia kobiet występujących na kartach
dokumentów prawnych i urzędowych. Dr Magdalena Wilczek-Karczewska
(Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) odmalowała
mało optymistyczny obraz kobiet zaciągających długi, balansujących na granicy wypłacalności i nierzadko przekazujących w spadku nieuregulowane