Recenzje i omówienia
197
niejszych aż po czasy najnowsze. Warto nadmienić, że najdalej w przeszłość
sięga biogram Wioli, urodzonej około 1200 r., a zmarłej w 1251 r. księżnej
opolskiej, macierzystej babki Władysława Łokietka, której po śmierci męża
nadano księstwo rudzkie (koło późniejszego Wielunia). Ze względu na dostęp do materiałów źródłowych słownik najczęściej prezentuje losy osób żyjących w XIX i XX w.
Zwracając uwagę na artykuły hasłowe, należy odnotować, że ich konstrukcja jest wzorowana na strukturze haseł Polskiego słownika biograficznego,
zazwyczaj obowiązującej w wydawnictwach tego typu. Istotna modyfikacja
tematyczna wprowadzona przez redaktorów dotyczy konieczności uwzględnienia przez autorów opracowujących biogramy wyraźnych związków prezentowanej postaci z ziemią wieluńską. Organizacja strukturalna biogramów
jest zgodna z regułami gatunkowymi, które dopuszczają możliwość tworzenia różnych wariantów haseł słownikowych. Walorem pracy jest pewna różnorodność strukturalna haseł, która wynika z indywidualnych preferencji ich twórców, a także umieszczenie podobizn (zdjęć, portretów, rycin)
części prezentowanych postaci. W słowniku, obok biogramów mających postać kanoniczną, której ramy delimitacyjne tworzą daty narodzin i śmierci
(np. biogramy Stanisława Denhoffa, Stefana Markiewicza, Marii Rojek), pojawiają się wariantywne artykuły zmodyfikowane wskutek dodania w końcowej części biogramu informacji o twórczości, krewnych lub innych aspektach (np. biogramy Benedykta /Bieniasza/ z Walichnowych, Jana Długosza,
Mikołaja Szotarewicza). Reguły gatunkowe realizują także hasła pozbawione
istotnych danych, które nie są możliwe do odtworzenia na podstawie dostępnych materiałów źródłowych (np. biogramy Jana Danielewskiego, Bolesława
Gibasiewicza). Niewątpliwą zaletą opracowania jest wyposażenie biogramów w informacje bibliograficzne, które odsyłają zainteresowanych do literatury przedmiotu lub do dokumentów źródłowych.
Warto zwrócić także uwagę na realizację przyjmowanych przez redaktorów słownika kryteriów doboru biogramów w praktyce, a także na ich wymiar poznawczy i organizację treści. Z jednej strony, publikowane w słowniku
artykuły prezentują obok znanych niemal wszystkim postaci historycznych,
lecz o nie zawsze oczywistych związkach z ziemią wieluńską, równie interesujące postacie znane wąskiej grupie badaczy. Z drugiej strony, lokalnej pamięci przywraca się osoby zapomniane, niezbyt znane, których losy można określić jako typowe, reprezentatywne dla pewnych grup społecznych i z
tej racji interesujące, takie jak: Wincenty Ludwik Glass, Bartłomiej Grzywka,
Robert Langkammer, Antoni Jan Maliński. Ciekawym świadectwem dawnej historii codzienności jest biogram Bartłomieja Oszustka (Łysego), szesnastowiecznego kowala, kupca, piastującego wiele funkcji w mieście z powodu
bardzo dobrej znajomości prawa.
Analiza zawartości treści artykułów hasłowych uświadamia w pierwszej kolejności różne perspektywy i metody badawcze uwzględniane przy