Przegląd Archiwalno-Historyczny
Tom II
Poznań 2015
Leszek K r a j k o w s k i
(Towarzystwo Genealogiczno-Heraldyczne w Poznaniu)
Wykorzystanie źródeł z zasobów prywatnych
do badań genealogicznych
W posiadaniu niemal każdej rodziny znajdują się materiały, które mogą posłużyć do badań genealogicznych. Najczęściej są to: fotografie, legitymacje,
dokumenty metrykalne, nekrologi i różnego rodzaju świadectwa. Z rzadka
występują pamiętniki i kroniki rodzinne. Niektóre po latach trafiają do archiwów i bibliotek jako spuścizny oraz darowizny. Mogą być źródłem do historii
konkretnej rodziny, a także stanowić materiał do badań socjologicznych i demograficznych. Znacznie szersze zastosowanie mają materiały zgromadzone
i wytworzone przez pasjonatów genealogii, zainteresowanych dziejami wielu
rodzin określonej warstwy społecznej lub zamieszkałych na danym terenie.
Do najcenniejszych tego typu materiałów należą wypisy źródłowe dotyczące szlachty wielkopolskiej, sporządzone przez prof. Włodzimierza Dwo
rzaczka (1905-1988), historyka, dla którego genealogia, ze względu na czas,
w którym działał, była dziedziną nauki uprawianą równolegle do kariery
uniwersyteckiej. Jego spuścizna, zawierająca około trzysta tysięcy wypisów,
nazwana „Tekami Dworzaczka”, została przekazana do Biblioteki Kórnickiej
Polskiej Akademii Nauk, skomputeryzowana i wydana w postaci elektronicznej, a następnie umieszczona na stronie internetowej tejże biblioteki1.
Podobną pracę wykonał Wojciech Skowroński (1904-1978), lekarz okulista,
zainteresowany historią rodzin wielkopolskich, nie tylko szlacheckich. Jego
notatki i opracowania trafiły do Biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przy
jaciół Nauk. Skany tych materiałów jako „Archiwum dra Wojciecha Józefa
1 „Teki
Dworzaczka” – materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX w. (teki.bkpan.poznan.pl).