Archiwa i archiwalia prywatne w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie
159
czenia w udostępnianiu i reprodukcji archiwaliów zgłaszane przez darczyńcę bądź depozytariusza32. Ograniczenie udostępniania zostało zgłoszone
w umowie przez pana Piotra Zarembę wobec zdeponowanego (65/1647)
Zbioru dokumentów rodu Zarembów33.
Jak już wyżej wspomniano, przejmowane do zasobu Archiwum Państwo
wego w Szczecinie archiwalia od osób prywatnych są przechowywane w formie odrębnych zbiorów, kolekcji lub też włączane do istniejących już zbiorów czy kolekcji. To ostatnie działanie ma najczęściej miejsce w momencie
nabywania pojedynczych dokumentów, np. zdjęć, map czy planów, plakatów lub innych druków ulotnych. Tak też najczęściej dzieje się z kupowanymi lub otrzymywanymi w formie darów pojedynczymi rękopisami, starymi
drukami itd., które włączane są do zespołów lub zbiorów o pokrewnej proweniencji, np. rejestr pogrzebowy z Darłowa z 1649 r. został włączony do
zbioru (65/43) Zbiór akt kościołów ewangelickich pomorskiej prowincji kościelnej (sygn. 335).
Archiwalia rodzinne, kolekcje, spuścizny nau kowe z zasobu do 1945 r.
(25 zespołów i zbiorów archiwalnych) są zbiorami i zespołami opracowanymi (załącznik nr 1). Posiadają one inwentarze książkowe wraz ze wstępami, przygotowane w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w.34
W ostatnich latach te pomoce archiwalne zostały również wprowadzone do
bazy danych i udostępniane są one on line. Jednocześnie w ramach prac nad
digitalizacją zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie archiwalia te zostaną w ramach projektu Polska Cyfrowa 2014-2020 zeskanowane i udostępnione on line.
Z kolei archiwa (zbiory, kolekcje, spuścizny) proweniencji prywatnej
z okresu po 1945 r. (33 zespoły, zbiory), wchodzące w skład zasobu Archiwum
Państwowego w Szczecinie, w przeważającej części posiadają inwentarze robocze. Część z nich stanowią już jednak zbiory opracowane, m.in. spuścizny: Mieczysława Stelmacha (65/1387), Zbigniewa Flisowskiego (65/1578),
Leszka Teodozego Dąbrowskiego (65/1596), Piotra Zaremby (65/1067), He
leny Kurcyłusz (65/1355), Bogdana Frankiewicza (65/1503) oraz Henryka
32 Ponadto każda umów nabycia (sprzedaży), darowizny czy też depozytowa zawiera artykuł, iż wszelkie sporne sprawy wynikające z zawieranej umowy będą rozstrzygane przed sądem
pierwsze instancji właściwym dla siedziby Archiwum Państwowego w Szczecinie (art. 5.).
33 Archiwalia z tego zbioru są udostępniane użytkownikom tylko na podstawie pisemnej
zgody Piotra Zaremby.
34 Podstawą opracowania archiwaliów rodowych, majątkowych były instrukcje i wytyczne
metodyczne z 1953 i 1983 r.: Instrukcja Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z 18 maja
1953 r. do porządkowania archiwaliów podworskich, [w:] Zbiór przepisów archiwalnych wydanych
przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych w latach 1952-2000, oprac. M. Tarakanowska,
E. Rosowska, Warszawa 2001, s. 213-218; Pismo okólne nr 1 Naczelnego Dyrektora Archiwów
Państwowych z 14 czerwca 1983 r. w sprawie wprowadzenia wskazówek metodycznych do
opracowania archiwaliów podworskich, [w:] Zbiór przepisów archiwalnych, s. 487-502.