Sympozja, zjazdy, konferencje, sprawozdania naukowe
265
Wspomniana została także rola wznoszonych po wielkopolskiej stronie ko
ściołów granicznych i ucieczkowych (w Szlichtyngowej, Wygnańczycach,
Starych Drzewcach, a także samej Wschowie – kościół Żłóbka Chrystusa).
Michał Szuszczewicz, doktorant z Uniwersytetu Wrocławskiego, przed
stawił Proces tworzenia dwumiast w południowo-zachodniej Wielkopolsce w XVII
wieku jako przykład aktywnej polityki ekonomicznej i osadniczej szlachty w cza
sach tolerancji religijnej. Obraz skomplikowanego współistnienia katolików
i ewangelików w mieście pogranicza wielkopolsko-śląskiego zaprezento
wał na przykładzie Sławy Marek Robert Górniak, doktorant z Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II (Sława – ważny ośrodek religijny
na pograniczu śląsko-wielkopolskim. Zarys problematyki).
Kolejni badacze, w oparciu o źródła archiwalne, relacjonowali przebieg
konfliktów wyznaniowych na tle walki o prawo do kościoła, miejsca sprawo
wania liturgii. Dariusz Czwojdrak (Muzeum Ziemi Wschowskiej) i Bartłomiej
Kopaczyński w wystąpieniu „Na Bożą chwałę” – katolicy i ewangelicy w ziemi
wschowskiej i powiecie kościańskim w X VI-XVIII wieku. Spór o kościoły zapre
zentowali w sposób syntetyczny stan posiadania świątyń, przejętych przez
ewangelików w drugiej połowie XVI w., oraz ich sytuację w dobie kontrre
formacji, kiedy konieczność zwrotu ich parafiom katolickim stała się źródłem
napięć i wieloletnich sporów. Alojzy Pańczak (OFM Woźniki) przedstawił
nowe spojrzenie na problem konfliktu wschowskich luteranów z miejsco
wym klasztorem (Wschowscy luteranie wobec miejscowych klasztorów w okresie
zaprowadzenia reformacji (1552-1558)). Szczególnie wnikliwie odtworzył na
podstawie współczesnych dokumentów spór i tragiczne okoliczności poża
rów kościoła i klasztoru bernardynów, w wyniku których zakonnicy opuścili
Wschowę. Elżbieta Hajizadeh-Armaki z Uniwersytetu w Stuttgarcie, w opar
ciu o okolicznościowy druk z 1688 r., omówiła przypadek konwersji luterań
skiego mieszczanina ze Wschowy na katolicyzm, podkreślając propagando
wy wymiar tego interesującego tekstu (Konwersja na katolicyzm we Wschowie:
Offentliche Absage Der Lutherischen Versam[m]lung Johanna Kruga).
Dwoje badaczy zajęło się wyjątkową postacią i osobowością: Leonhardem
Krenzheimem. Aleksander Wilecki (Leszczyńskie Towarzystwo Kulturalne)
na przykładzie losów Krenzheima ukazał Wschowę jako religijny azyl dla prze
śladowanych przez luteran – przypadek Krenzheima; natomiast Aleksandra
Adamczyk (Uniwersytet Wrocławski) wyeksponowała jeden z postulatów
Krenzheima, będącego propagatorem uznania nieochrzczonych dzieci jako
zbawionych (Kwestia zbawienia nieochrzczonych dzieci w rozważaniach Leonharda
Krenzheima. Śląskie nagrobki i epitafia martwo narodzonych niemowląt).
Epigrafik i kampanolog Marceli Tureczek (Uniwersytet Zielonogórski) za
prezentował temat: Reformacja i kontrreformacja w programach inskrypcyjnych i de
koracyjnych na dzwonach między Śląskiem, Brandenburgią i Pomorzem w XVI-XVIII
wieku. Analiza literackiego tekstu (Kazanie na mszy prymicyjnej Józefa Bernarda
Gurowskiego opata przemęckiego – ku chwale rodu, w służbie ojczyźnie i Kościołowi)