198
Michał Janeczek
giczne i oddał je Georgowi Ebeltowi do oprawy: w pierwszym klocku znala
zły się teksty z lat 1679-1731, w drugim – z lat 1732-1781. Wszystkie bez wy
jątku teksty literackie mają od dwóch do czterech kart – to spowodowało, że
w pierwszym zbiorze zmieściło się 138 utworów, a w drugim – aż 145. Drugi
zbiór jest nieco lepiej zachowany od pierwszego, w którym odnotowano kilka
tekstów zdefektowanych. Generalnie jednak stan zachowania jest zadowala
jący, co należy podkreślić z uwagi na fakt, że większość dzieł to unikaty, któ
rych nie notuje ani Estreicher, ani żaden z katalogów centralnych.
Niemal wszystkie wiersze okolicznościowe upamiętniają uroczystości ra
dosne bądź smutne; sporadycznie zdarzają się teksty należące do innych ka
tegorii, jak np. życzenia noworoczne (Neujahrs-Gebete…, sygn. 01.C.4/144) na
rok 1781. Razem z drukami Ebelt oprawił też po kilka rękopisów w każdym
tomie. Istotną cechą tych woluminów jest różnorodność językowa: obok tek
stów pisanych po łacinie są w przeważającej większości utwory skomponowa
ne w języku niemieckim i niewielka grupa wierszy adresowana do ludzi po
sługujących się językiem polskim. Jeden utwór, zatytułowany Epithalamium…
(sygn. 01.C.3/52), powstał w języku niderlandzkim i opiewa uroczystość ślub
ną Johanna Claesseniusa i Anny Cathariny Gülich. Najwięcej tekstów wytło
czono w Lesznie, ale sporo pochodzi z Berlina, Frankfurtu nad Odrą, Krosna
Odrzańskiego, Szlichtyngowej, Torunia, Gdańska, Kaliningradu.
Do najpłodniejszych autorów piszących wiersze okolicznościowe należeli:
Christian Sitkowski (1682-1762), senior Jednoty, Johannes Samuel Musonius
(około 1680-?), orzeszkowski pastor, Johann Samuel Tobian (1705-1741), lesz
czyński duchowny, oraz Georg Dütschke (XVIII w.), poeta leszczyński. Teksty
zgromadzone w tych klockach pokazują, jak mocno związani ze sobą byli
członkowie Jednoty.
Kolejne dwa zbiory druków okolicznościowych uporządkowano tak
że według kryteriów formalnego (książki w formacie in quarto) i treścio
wego (literatura funeralna). Pierwszy klocek (sygn. 01.F.11) ma na grzbie
cie naklejkę z napisem: „Leichenreden I. 1641-1693”, a drugi (sygn. 01.F.12):
„Leichenpredigte II. 1642-1678”. W obu woluminach znalazło się w sumie 4 p