Profesor Jolanta Dworzaczkowa
115
Była także autorką recenzji prac magisterskich, kilku doktoratów i habilitacji
oraz wydawniczych10.
W ciągu sześćdziesięciopięcioletniej twórczości naukowej, rozpoczętej
w 1949 r., Jolanta Dworzaczkowa wniosła do zasobu wiedzy historycznej
o dawnej Polsce znaczący dorobek w postaci ponad stu publikacji, wykaza
nych w Bibliografii, opublikowanej wraz z krótką charakterystyką Jej sylwet
ki z okazji osiemdziesięciopięciolecia urodzin i sześćdziesięciolecia twórczo
ści naukowej w jednym z tomów „Odrodzenia i Reformacji w Polsce”11 oraz
w Uzupełnieniu do niej za lata 2002 i 2009-2013, umieszczonym pod tekstem
tego artykułu.
W skład dorobku badaczki wchodzą: trzy monografie książkowe, 56 roz
praw i artykułów, prawie w połowie zebranych następnie w dwóch książkach,
4 sprawozdania, 1 indeks, w tym dwa teksty opracowane wspólnie z mężem,
wspomnienie o studiach na tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich (ogło
szone najpierw w polskiej i francuskiej wersji językowej w latach 2003 oraz
2005 i z pewnymi drobnymi zmianami razem ze wspomnieniami o studiach
na Uniwersytecie Poznańskim w latach 1945-1947 i pracy na tej uczelni w la
tach 1950-1951, w tomiku opublikowanym w 2013 r. przez Wydawnictwo
Instytutu Historii UAM z okazji dziewięćdziesięciolecia urodzin autorki),
23 biogramy (w tym jeden współautoryzowany) i 19 recenzji.
W dorobku tym można wyróżnić trzy kręgi tematyczne: 1) dzieje Prus
Królewskich, 2) dzieje reformacji i kontrreformacji, a szczególnie kościoła bra
ci czeskich (ewangelicko-reformowanego) w Polsce, 3) dzieje Wielkopolski,
zwłaszcza w płaszczyźnie wyznaniowej.
Pierwszej specjalizacji naukowej z zakresu dziejów Pomorza Wschodniego
i Prus Królewskich w późnym średniowieczu i w czasach nowożytnych,
w wyborze której poza prof. Bodniakiem najważniejszą rolę odegrał prof.
Karol Górski, zasłużony badacz przeszłości Zakonu Krzyżackiego, Jolanta
Dworzaczkowa pozostała wierna od studiów do czasu uzyskania wszyst
kich tytułów naukowych, czyli od schyłku lat czterdziestych do początków
lat sześćdziesiątych XX w. W jej ramach zajmowała się kwestiami stosunku
Prus Królewskich do Korony, walk społecznych w Gdańsku i historiografii
miejskiej w XV, a zwłaszcza w XVI w., rozszerzając swe badania na zagad
nienia z zakresu szeroko rozumianej historii kultury. Tematyki tej dotyczy
ło kilka jej artykułów: Pobyt króla Aleksandra w Prusach (1950), Z historii projek
tu kodyfikacji Macieja Śliwickiego (1954), Jedna czy dwie mowy Jan Bażyńskiego?
10 AUAM, sygn. 599/258c (akta osobowe Jolanty Dworzaczkowej z Kadr); sygn. 789/5
(akta osobowe z Wydziału Historycznego UAM).
11 Z. Chodyła, M. Drozdowski, Z. Sprys, Profesor Jolancie Dworzaczkowej z okazji jubileuszu
85-lecia urodzin i 60-lecia twórczości naukowej (gdzie w krótkim tekście podane zostały w podob
nej lub innej formie niektóre ważniejsze wiadomości zawarte w tym artykule tych samych au
torów) oraz Bibliografia prac Jolanty Dworzaczkowej za lata 1949-2009, zestawiona przez Z. Sprys,
„Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2009, LIII, s. 367-371 i 372-383.