Grecka diaspora w Poznaniu w XVIII i XIX w.
109
Niezwykle interesującym problemem pozostaje pochodzenie etniczne emigrantów. Pierw
sze wzmianki o Grekach w mieście pochodzą z XVI w. Znacznie liczniej napłynęli Grecy do mia
sta w drugiej poł. XVIII w.
Głównym zajęciem emigrantów był intratny handel winem oraz towarami wschodnimi.
Grecy sprowadzali wino najczęściej z ośrodków węgierskich.
Od chwili przybycia do Poznania Grecy postrzegani byli przez rodzime kupiectwo jako
czynnik niepożądany. Księgi grodzkie Poznania oraz Konfraterni Kupieckiej przepełnione są
skargami na przybyszów z południa. Dopiero ustawy działającej w Poznaniu Komisji Dobrego
Porządku z 1780 r. uregulowały warunki pobytu Greków w mieście.
Poznańska gmina założona została ok. 1750 r. Poznańscy grecy byli chrześcijanami wyz
nania prawosławnego. Nabożeństwa odprawiano w cerkwiach domowych, gmina posiadała
cmentarz. Kolejnymi kapelanami gminy byli: Atanazy Korda, Konstantyn Chartofilax Okuta,
Atanazy Sawicz oraz Zupanos.
Poznańska gmina grecka została rozwiązana w 1909 r.
Najsłynniejszym przedstawicielem poznańskich Greków był Jan Konstanty Żupański, księ
garz i wydawca.
Greek diaspora in Poznan in the 18th and 19th century
Abstract
Poznań, one of the largest Polish cities, was frequently inhabited by citizens of other countries.
One such nation were Greeks, who came to Poland for economic, political and geopolitical rea
sons.
Ethnic origins of emigrants remains an interesting problem. The first information on Greeks
in Poznań can be traced back to the 16th century. In the second half of the 17th century, the
number of Greeks coming to the city increased.
Emigrants occupied themselves mainly with (profitable) wine and Eastern goods trade.
Greeks imported wine mostly from Hungary.
From the moment they came, Greeks were considered unwelcome by local tradesmen.
Municipal books and the books of the Merchants’ Guild are full of complaints on the incomers
from the South. It was not until 1789, when the laws of the Commission of Good Order operat
ing in Poznań, that the conditions of Greeks staying in Poznań had been regulated.
The Poznań Greek community was established around 1750. Poznań Greeks were of
the Christian Orthodox denomination. Services were held at home churches, the community
also had its cemetery. The following people were the chaplains: Atanazy Korda, Konstantyn
Chartofilax Okuta, Atanazy Sawicz and Zupanos.
The Poznań Greek community was dissolved in 1909.
The most well-known representative of the Poznań Greeks is Jan Konstanty Żupański,
a bookseller and publisher.
Key words: Greeks, diaspora, Poznań, Jan Konstanty Żupański