Poznański Rocznik Archiwalno - Historyczny R. 16 (2013) | Page 58

58
Jarosław Matysiak
Zarówno Suchodolski jak i Stojanowski doskonale znali się z Kazimierzem Kaczmarczykiem , m . in . z racji długoletniej pracy w strukturach archiwów państwowych 3 . Kaczmarczyk i Stojanowski w latach 1928-1939 pracowali wspólnie w Komisji Odbiorczo-Zdawczej do wymiany akt z Niemcami 4 , a w latach 1933- 1938 w Delegacji do wykonania układu archiwalnego polsko-austriackiego 5 . Obok wspólnej pracy archiwiści spotykali się także na gruncie towarzyskim 6 . W trakcie wojny , z racji ograniczonych możliwości poruszania się po okupowanym kraju , archiwiści kontaktowali się listownie .
Udział w zabezpieczaniu akt archiwów warszawskich w jasnogórskim sanktuarium jest mało znanym epizodem w działalności zawodowej Kazimierza Kaczmaczyka , który po wysiedleniu jesienią 1939 r . z Poznania do Generalnego Gubernatorstwa , od połowy grudnia tegoż roku do końca lipca 1940 r . przebywał w Częstochowie , a od sierpnia 1940 r . pracował w Archiwum Państwowym w Krakowie przemianowanym w okresie okupacji hitlerowskiej na Staatsarchiv Krakau 7 .
Kaczmarczyk ( 1878-1966 ). Archiwista i historyk ”, praca doktorska napisana pod kierunkiem prof . dra hab . S . Żerko na Wydziale Historycznym UAM w Poznaniu , Poznań 2010 , masz ., ss . 268 .
3
W spuściźnie K . Kaczmarczyka przechowywanych jest 191 listów i telegramów od J . Stojanowskiego z lat 1926-1964 , jednostka archiwalna ( dalej j . a .) 310 , 311 oraz 59 listów od W . Suchodolskiego z lat 1923-1962 ( j a . 312 ).
4
Komisja Odbiorczo-Zdawcza do wymiany akt z Niemcami została powołana w marcu 1928 r . przez Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w porozumieniu z ministrem spraw zagranicznych . Komisja miała nadzorować wymianę archiwaliów między Polską a Niemcami na mocy układu archiwalnego polsko-niemieckiego z 1926 r . W skład Komisji weszli : prof . dr Bronisław Dembiński z Uniwersytetu Poznańskiego – przewodniczący , dr Kazimierz Kaczmarczyk – zastępca przewodniczącego oraz dr Józef Stojanowski jako jej członek . Siedzibą Komisji było Archiwum Państwowe w Poznaniu .
5
Dla czuwania nad prawidłowym przebiegiem postanowień układu archiwalnego z Austrią , została powołana w lipcu 1933 r . przez ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w porozumieniu z ministrem spraw zagranicznych „ Delegacja do wykonania układu archiwalnego polsko-austriackiego ” w składzie : dr Bronisław Dembiński , prof . Uniwersytetu Poznańskiego – przewodniczący , dr Józef Stojanowski , radca ministerialny Ministerstwa WRiOP i kierownik Archiwum Akt Nowych w Warszawie – zastępca przewodniczącego i delegat archiwalny oraz dr Kazimierz Kaczmarczyk jako delegat archiwalny . Siedzibą Delegacji było Archiwum Państwowe w Poznaniu , lecz właściwym miejscem urzędowania i działania był Wiedeń .
6
W spuściźnie K . Kaczmarczyka jest przechowywana pamiątkowa fotografia wykonana w lipcu 1939 r . w Krynicy , na której widnieją Marcin Dragan , Kazimierz Kaczmarczyk i Józef Stojanowski . Zob . PANAWOP , Materiały Kazimierza Kaczmarczyka , j . a . 267 .
7
Dzięki poparciu ówczesnego dyrektora Reichsarchiv Posen – dra Hermana Golluba , Kaczmarczyk od sierpnia 1940 r . został zatrudniony jako tzw . „ der Leiter der Archivverwaltung beim Amt des Generalgouverneurs für die besetzten polnischen Gebiete ” („ Kierownik Zarządu Archiwalnego przy Urzędzie Generalnego Gubernatorstwa dla Okupowanych Terenów Polskich ”). Zajmował się głównie wizytacjami , inwentaryzowaniem i porządkowaniem archiwów instytucji , ( m . in . Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego ), archiwów miejskich , rodowych , oraz archiwów zgromadzeń zakonnych w Krakowie i okolicy ( m . in .: kanoników regularnych laterańskich , augustianów , franciszkanów , paulinów ). Zob . PANAWOP , Materiały Kazimierza Kaczmarczyka , j . a . 176 ; M . Stażewski Niemiecka