„Ratusz – Zespół Muzeum Historii Miasta Poznania” w zbiorach...
145
rycznego, jako podstawowego i oficjalnie obowiązującego paradygmatu w naukach
humanistycznych w tamtym okresie18. Ostatnią spośród XII sal przeznaczono na
prezentację dorobku nowej Polski. Profesor Michał Sczaniecki podsumował to
w następujący sposób: „10-lecie PRL, do którego to okresu dążyła cała historia
minionych wieków i cała logika rozwoju historycznego i politycznego musi być
uwidocznione wyraziście, dobitnie i osobno, a więc w sali nr XII”19.
Z okresu przygotowań do otwarcia muzeum na uwagę zasługują również m.in.
listy profesora Witolda Maisla do MNP, zaangażowanego o odbudowę Ratusza
i innych poznańskich zabytków, w których proponował umieszczenie w wystawie
muzealnej dodatkowych eksponatów będących świadectwem sztuki architektonicznej20, a także „Scenariusz Muzeum Historii miasta Poznania” opracowany przez
zespół naukowy MNP w czerwcu 1954 r., który stanowił wzór dla ostatecznej
wersji wystawy21.
Z początkowego okresu działalności MHMP zainteresowanie może wzbudzić
kilka jednostek archiwalnych, w których odnotowywano przyrost zbiorów, liczbę
odwiedzin muzeum, przebieg remontów i prac konserwatorskich w Ratuszu oraz
inne wydarzenia. Na przykład „Dział Historii Kultury Materialnej – Stary Ratusz.
Ekspozycja Muzealna miasta Poznania. 1954-1960”22 to jednostka zeszytowa formatu A4, z odręcznie naniesionymi tabelami i wpisami. Stanowi ciekawe źródło
wiedzy na temat posiadanych oraz wypożyczonych przez muzeum ratuszowe
eksponatów oraz miejsca ich eksponowania. Dzięki temu możliwe jest ustalenie
listy instytucji, od których wypożyczono lub zdeponowano obiekty muzealne. Były
to m.in. Muzeum Archeologiczne, Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej
Akademii Nauk – Stacje archeologiczne „Poznań Gród” i „Poznań Katedra”,
Wojewódzkie Archiwum Państwowe Poznań (np. Dyplomy Lubiń nr 5; Bledzew
nr 3)23, Zrzeszenie Prywatnego Handlu24, Biblioteki: Raczyńskich, Uniwersytecka,
18
Jak podkreślił Rafał Stobiecki, jedną z najistotniejszych prób narzucenia ówczesnej polskiej
historiografii jednolitej wykładni metodologicznej była kwestia periodyzacji dziejów. Wiązała się
ona z teorią formacji społeczno-ekonomicznych, która zakładała, że proces dziejowy ma charakter
kierunkowy i była silnie uwarunkowana ideologicznie. Polscy historycy marksistowscy zaczęli te
postulaty wysuwać w 1950 roku inspirując się dorobkiem historiografii radzieckiej. Problematyka
periodyzacji dziejów stanowiła bardzo ważny punkt podczas Pierwszej Konferencji Metodologicznej Historyków Polskich w Otwocku, która odbyła się na przełomie 1951 i 1952 r. R. Stobiecki,
Historia pod nadzorem, Łódź 1993, s. 112-113; tenże, Historiografia PRL. Ani dobra, ani mądra,
ani piękna... ale skomplikowana, Warszawa 2007, s. 104-107. Patrz również: A.F. Grabski, Zarys
historii historiografii polskiej, Poznań 2006, s. 206.
19
AMNP, sygn. 3859, k. 44.
20
AMNP, sygn. 2859, k. 39-40; 46.
21
AMNP, sygn. 3861.
22
AMNP, sygn. 3862.
23
AMNP, sygn. 3862, k. 15. Dyplomy wycofano z wystawy dnia 17 sierpnia 1954 r.. W ekspozycji
znalazły się również akta miejskie będące własnością WAPP.
24
Jak wynika z zachowanych źródeł, Zrzeszenie Prywatnego Handlu wypożyczyło