„Ratusz – Zespół Muzeum Historii Miasta Poznania” w zbiorach...
143
Archiwum jest odrębną komórką organizacyjną, ujętą w statucie i regulaminie
organizacyjnym MNP. Zgodnie z art. 39 pkt. 1. ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach7 archiwum MNP pełni funkcje jednostek państwowej sieci archiwalnej. Wśród najważniejszych zadań wykonywanych
przez muzealne archiwum należy wymienić gromadzenie wszelkiej dokumentacji
związanej z pracą muzeum, opracowywanie i udostępnianie materiałów archiwalnych oraz prowadzenie działalności naukowej i popularyzacja zbiorów poprzez
publikacje, wystawy, wykłady, kwerendy, wykonywanie cyfrowych kopii.
Całość materiałów archiwalnych zgromadzonych w archiwum wynosi około
190 m.b. akt. Wśród nich, do najważniejszych i najciekawszych należy zaliczyć
Libri Veritatis związane z Galerią Atanazego Raczyńskiego, Zespół Gołuchowski
związany ze zbiorami Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej, inwentarze muzealne
z okresu cesarstwa, dwudziestolecia międzywojennego i współczesne oraz materiały wytwarzane przez poszczególne oddziały MNP, wśród których znajduje się
omawiany w artykule zespół8.
Zespół Ratusz – Zespół Muzeum Historii Miasta Poznania złożony jest z 43
jednostek archiwalnych, pochodzących z lat 1954-1982 i ma charakter otwarty.
Pierwsza grupa dokumentów została przekazana do muzealnego archiwum 17
listopada 1995 r.9, zaś druga 27 sierpnia 2003 r.10 Głównym celem tego artykułu
jest ukazanie różnorodności archiwaliów wchodzących w jego skład ratuszowego
zespołu, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów dotyczących początków Muzeum Historii Miasta Poznania oraz zaakcentowanie ich potencjalnej przydatności
dla badań naukowych w ramach różnych dziedzin.
Dzięki najstarszej dokumentacji zawartej w dwóch jednostkach archiwalnych
noszących tytuły „Wystawa X wieków Poznania”11 oraz „Stare akta z okresu
przygotowania pierwszej ekspozycji w Ratuszu”12, możliwe jest zrekonstruowanie
działań prowadzonych przez MNP, które przyczyniły się do powołania muzeum
w Ratuszu. Zawierają one m.in. korespondencję władz miejskich z MNP, scenariusze i dokumentację związaną z organizacją wystawy na 700-lecie miasta z września
1953 r.13 Istotny materiał stanowi również protokół z zebrania Kolegium Kustoszy z dnia 6 listopada 1953 r., na którym ustalono zakres obowiązków i kierunki
działań pracowników w związku z przygotowaniem ekspozycji w Ratuszu, co
Ustawa z dnia 14 lipca 1983 roku o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, Dz. U. 1983
nr 38 poz 173.
8
Na podstawie ustanego wywiadu przeprowadzonego z Tadeuszem Grabskim, kierownikiem
Archiwum Muzeum Narodowego w Poznaniu.
9
AMNP, Spis Zdawczo-Odbiorczy nr. 4195.
10
AMNP, SZ-O nr. 7103.
11
AMNP, sygn. 3881.
12
AMNP, sygn. 2882.
13
„Wystawa 700-lecia Poznania” stała się ważnym punktem dla dalszych działań, mających na
celu utworzenie muzeum historycznego Poznania.
7