Poznański Rocznik Archiwalno - Historyczny R. 16 (2013) | Page 128

128
Artur Bądkowski
łalność ta spotkała się z ostrą reakcją ze strony władz centralnych . Uznano to za zbyt samodzielne działanie . Takie dane mogły być opracowywane przez centralę , a nie lokalne komitety .
Szczególnie ostra reakcja miała miejsce po zorganizowaniu takich badań już po wprowadzeniu stanu wojennego . Chodziło o ustalenie , jak mieszkańcy Wielkopolski to przyjęli . W materiałach archiwalnych wytworzonych przez pracowników wydziału polityczno-społecznego zachowały się „ Pytania pomocnicze do rozeznania nastrojów społecznych w zakładach pracy ”, które 14 grudnia 1981 r . miały umożliwić ocenę nastrojów społecznych . Ankieterzy mieli uzyskać informacje na następujące tematy : 1 . Czy ogłoszenie stanu wojennego było konieczne ? 2 . Jaka jest przewidywana reakcja społeczeństwa / partyjni i bezpartyjni /? 3 . Na ile ten stan według oczekiwań społecznych zagwarantuje spokojne święta i normalną produkcję ? 4 . Jakie podstawowe objawy wynikające ze stanu wojennego zgłaszają członkowie załóg ? 5 . Co członkowie PZPR i organizacje partyjne powinny robić dalej w tej sytuacji ? 6 . Jaka jest reakcja na wystąpienie prymasa Glempa ? 7 . Co sądzą pracownicy o reakcjach z zagranicy na wydarzenia w Polsce ? 10
Niestety nie zachowały się wyniki tego sondażu , ale już samo zadanie tego rodzaju pytań musi dziwić . Te działania pracowników KW PZPR w Poznaniu zwróciły uwagę wojskowego kontrwywiadu . Służby uznały to za przejaw podważania zasadności wprowadzenia stanu wojennego . Sam Edward Skrzypczak domyślał się , że Wojskowa Służba Wewnętrzna i Służba Bezpieczeństwa , a także KC były informowane o działaniach KW przez pracowników politycznych , którzy byli niezadowoleni z posunięć nowego kierownictwa partyjnego w Poznaniu 11 . Wspomnienia Skrzypczaka spisane już po jego odwołaniu , w przededniu jego wyjazdu z kraju , co oczywiście zrozumiałe , stanowią w dużym stopniu próbę jego autorskiego przedstawienia bilansu sukcesów i porażek podczas pełnienia przez niego funkcji I sekretarza KW . Musi jednak budzić zdziwienie otwartość formułowania opinii o ludziach , często ostrych , ale też czasem samokrytyczne próby wyjaśnienia jego niepowodzenia . Rzuca się w oczy brak opisu jego działań w okresie stanu wojennego , co niewątpliwie wynika z próby zaprezentowania siebie jako pragmatycznego lokalnego przywódcy , który chciał usprawnić sposób działania partii , z którą się całkowicie utożsamiał . Najwyraźniej opis działań Skrzypczaka w okresie wprowadzania stanu wojennego kłóciłby się z tym obrazem . Jego klęska miała wynikać z naruszonych układów wewnątrzpartyjnych , jego popularności , która była z zazdrością przyjmowana przez nielojalne , nieprzychylne mu partyjne otoczenie .
10
Tamże , k . 43 .
11
„ Krytyka . Kwartalnik Polityczny ”, Warszawa 1984 , nr 18 , s . 134-135 , 141 .