Is je ambitie van toen nog hetzelfde als die van nu? Waar zit de verandering?
“De ambitie om Nederland Vitaal te maken staat nog steeds. Onze werkwijze ontwikkelt zich. In het proces om de contouren van het UWV Werkbedrijf te ontwikkelen en te realiseren, ontdekte ik dat een participatieve aanpak vraagt om stimulerend leiderschap: eruit kunnen halen wat erin zit. Om die reden waren we daar met deze aanpak heel succesvol. In andere organisaties wilde een dergelijk proces wel eens blijven hangen in goede intenties. Dat ligt zelden aan de bereidheid van mensen om te veranderen (geef mensen invloed en ze willen wel). De vaardigheden, maar vooral ook de attitude en het gedrag van de leidinggevenden is cruciaal voor het welslagen. Wil je de wereld (of een organisatie) veranderen, verander dan het leiderschap. Dus ook jouw eigen leiderschap. We hebben meer en meer een rol van begeleiding gekozen waarin we ‘het leiderschap’ ontwikkelen. Zowel bij managers (stijl van leidinggeven) als bij medewerkers (persoonlijk leiderschap). Zowel voor het besturen van ‘de lopende zaken’ als voor het besturen van ‘de verandering’. Onze missie is en blijft om gezonde organisaties te creëren met sterke teams en vitale mensen. Maar niet WIJ creëren die organisatie-vitaliteit. Dat doen de mensen in die organisatie zelf. Wij faciliteren. Wij stimuleren. Soms corrigeren wij. Maar vooral leren wij creëren.”
Als eigenwijs portret loop je tegen gevestigde ordes aan. In hoeverre ben je in die ordes meegegaan of afgeweken?
“In mijn presentaties en werkwijze kies ik voor de uitvergroting als manier om mensen op andere gedachten te brengen. Om onzekerheid te creëren. Om vraagtekens te zetten achter vaste waarheden. Ook om ze op het verkeerde been te zetten. Ik ben dan veel absoluter dan de genuanceerdheid die ik doorgaans zoek. Mensen kunnen de nuance prima zelf aanbrengen. Ik nodig daarmee uit om zelf te gaan nadenken. Wie ben ik? Wat wil ik? Waar ben ik mee bezig? Wat creëer ik? Doe ik altijd wat ik werkelijk wens? Veel mensen verwarren hersenactiviteit met nadenken. Het feit dat je ‘wakker’ bent, wil nog niet zeggen dat je nadenkt. Meer dan 80% van ons handelen is routinematig. Gelukkig maar, anders zouden we elke ochtend een probleem hebben met wassen, aankleden en ontbijten en kwamen we echt niet zonder brokken op onze fiets door de ochtendspits. Mensen zijn van nature efficiënt en effectief. Wil je dat ze zich anders gaan gedragen, dan moet je van goeden huize komen. Dat wil zeggen: verandering ontstaat alleen vanuit innerlijke overtuiging. Zending heeft geen zin. Je mag werken aan je eigen bekering. Eigenlijk roep ik om te doen waar je zin in hebt. Veel managers schrikken daarvan. Omdat ze vinden dat medewerkers moeten doen wat er van hun gevraagd wordt of wat er in hun taakomschrijving staat. Of erger: ze moeten doen wat ik ze zeg. “Ik ben toch hun baas.” Dus ja, dat botst wel eens. Maar meestal gaat het goed. Ooit zei een directeur mij: “Anne, je deelt rake klappen uit, maar ze doen geen zeer.” Misschien is dat wel mijn mooiste compliment.”
WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL