WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL
“leger”) hetzij in een zaak heeft gewerkt om in het onderhoud van zijn familie te voorzien. Het offer van bescherming is vertaald van fysieke strijd naar broodwinning. Voor sommigen leeft de hoop van de held voort in verschillende vormen van ondernemerschap, speciaal in het “wie goed doet, goed ontmoet” van het sociaal ondernemerschap.
De regels van verbondenheid en de prijs ervan zijn echter dramatisch veranderd. Wat gebeurt er met mannen die traditionele waarden en verwachtingen hebben als een groeiende groep vrouwen geen figurant meer wil zijn in het heldenverhaal van de ander? Of als de enige plek waarin tegemoetgekomen wordt aan hun verlangen naar nobele opofferingsgezindheid een videogame is, omdat hun werk vuil, slecht betaald en vervreemdend is? Het is voor mij geen verrassing om een toename te zien van mannelijk geweld in relatie tot extreemrechtse en traditionele waarden. Misschien zijn ze allemaal een held in het diepst van hun gedachten.
Het romantische verhaal vergaat het niet beter. De trend voor de hipsters om te spelen met polyamory verergert het romantische drama alleen maar met een nog grotere emotionele intensiteit. De strijd met machtige emoties als jaloezie en onzekerheid mag alle feestjes zo levendig maken als vioolmuziek, maar bevrijdt dit ons van het narratief dat een vrouw niet compleet is zonder iemand die van haar houdt? De blockbuster romance ’50 Shades of Grey' heeft het klassieke, romantische meisje-ontmoet-rijke-jongen-verhaal veranderd in porno. Een niet zo subtiel thema in alle romantische verhalen is de vercommercialisering van het zelf: een object maken van je persoonlijkheid en dat verkopen, je uiterlijk, je lichaam, waarmee je al te gemakkelijk afglijdt in pornografie en prostitutie. “Pornografie benadrukt sensatie zonder gevoel,”zo verklaart de dichter Audre Lorde.
Schoppen in plaats van ontwikkelen
Als we ons gevangen voelen in een narratief dat te klein is voor de reikwijdte van onze levens, schieten we maar al te gemakkelijk in de verdediging en overschrijden we grenzen. Onze hardnekkige fascinatie voor de jaren ’60 komt door het tastbare gevoel van emergentie dat die tijd zo opwindend maakte.
Er werd een nieuw potentieel geboren, een nieuwe levendigheid die de burgerlijke zelfgenoegzaamheid afbrandde en ons opstookte tot raciale en seksuele gelijkheid en tot zorg voor Moeder Aarde. Zoals de Russische punckrockers Pussy Riot obsceniteiten een kerk in slingerden, durfden wij grenzen te overschrijden, het verbodene te verkennen en onze vrijheid daarvan te laten zien. Maar op een bepaald punt, dat zo ongeveer tien jaar geleden gepasseerd is, is het allemaal wel eens gezegd of gedaan. Moe van groen haar, piercings en tattoos, kunnen we onze tanden nog eens tot puntjes vijlen of een keer wat dieper nadenken over wat de volgende stap is. Emergentie is iets anders dan overal tegenaan schoppen. Het is veel radicaler dan dat, tot op de wortels. De directheid van het leven waar we naar hunkeren vraagt meer van ons dan defensiviteit en het breken van regels. “We hebben geleerd om bang te zijn voor het ja in ons zelf, voor ons diepste verlangen,” zegt Lorde. Het diepste ja in onszelf roept ons op om ons te herinneren waar we vandaan komen en dat alle creatie leeft en tot nieuw leven komt in ons. Op dit punt moeten we, als de complexe, multidimensionele wezens die we zijn door de verlokkingen van de oude verhalen heenkijken die hun specifieke en steeds meer pornografische verleidingen tonen en we moeten deze verhalen loslaten. Het is ontwikkelen-in-actie, in het leven zoals het is, uitreikend, voorbij wat was. Er zijn nieuwe manieren om samen te leven, er is nieuw potentieel om samen te zijn, er zijn nieuwe verhalen die vertellen over wie we zijn en waar we heen gaan. Laten we van niets dan wat we nu zijn, iets creëren dat zal zijn.