WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL
Het liep tegen Sinterklaas en mijn dochter vroeg of ik een surprise wilde maken voor haar zoontje van 11 jaar. Het was een vraag van school: koop een cadeau voor een klasgenoot en maak daar zelf een surprise bij. Op zich een leuke opdracht omdat een surprise vaak meer zegt dan het simpele cadeau dat daar in gestopt moest worden.
Voor het uitzoeken van de juiste surprise voor het schoolvriendje dat hij getrokken had, werd verwezen naar een website waarop allerlei voorbeelden stonden. Handig en commercieel gezien heel erg slim, want iedereen bestelde daar de materialen (vaak duurder dan het beoogde cadeau) en aan de hand van een handleiding kon je dat zo in elkaar zetten. Mijn dochter vond dat te duur en vroeg mij of ik een surprise wilde maken. Toen ik zag wat mijn kleinzoon had uitgekozen, zei ik: “Dat kan hij toch zelf?” Mijn dochter antwoordde: “Wat dacht je pap? Hoe zou hij dat kunnen?”
Ik reageerde vanuit mijn referentiekader. In mijn tijd bestonden dat soort websites niet en mijn ouders waren heel sterk in het ons aanmoedigen dingen zelf te leren en te ondernemen. Bij mijn eerste lekke band, toen ik zes jaar oud was, zei mijn vader dat hij het eenmaal voor zou doen en dat alle volgende lekke banden voor mijn rekening kwamen. Als ik iets gemaakt wilde hebben, dan spoorden mijn ouders me aan om dat zelf te doen. Natuurlijk ging dat via de weg van vallen, opstaan en blijven proberen, maar uiteindelijk heeft het geleid tot het feit dat ik mezelf erg handig mag noemen en dat ik de voorkeur geef aan zelf maken boven iets te kopen.
Kant en klaar
In die tijd speelden we eindeloos met een grote kist vol met legoblokjes en bouwden we huizen, kastelen, boten en braken die net zo makkelijk weer af om een volgende keer weer iets anders te bouwen. Vandaag de dag kopen we hele dure kant en klare bouwdozen, die aan de hand van een nauwkeurige en gedetailleerde beschrijving in elkaar worden gezet. Vervolgens verdwijnt dat op een plank en is de vreugde van het spel voorbij.
We leven in een maakbare maatschappij. Is er iets kapot dan verkiezen we vaak de aanschaf van iets nieuws boven reparatie, ook omdat reparatie te duur is. Zelf repareren is er niet bij omdat we ‘onhandig’ zijn en dus geen kijk hebben op hoe dat moet. Naarmate de maatschappij maakbaarder werd nam onze onhandigheid toe. Zonder het verleden te willen verheerlijken kun je wel stellen dat er generaties zijn die zijn opgevoed met het adagium “doe het zelf,” terwijl huidige generaties zijn opgevoed met de gedachte dat je het net zo makkelijk kunt kopen.
Ook ik heb daaraan meegedaan, vanuit mijn vaderwens het leven voor mijn kinderen te vergemakkelijken door alles wat zij nodig hadden of wensten, te kopen, in plaats van ze te stimuleren een eigen oplossing te vinden. De prijs die ik daar nu voor betaal is dat mijn dochter mij te pas en te onpas vraagt of ik de dingen die bij haar kapot gaan wil repareren en of ik schilderijen wil ophangen omdat haar man “nog geen spijker recht in de muur kan slaan.”
Dit nummer van Pioniers Magazine gaat over jonge pioniers en met enige regelmaat verbaas ik me over het feit