80’lı yılların ortalarında internetin ha-
yatımıza girmesi ile beraber etkilenen
oyun sektörü çevrimiçi oyunlarla ilgili
çalışmalar yapmış ve çeşitli oyunlar
ortaya çıkarmıştır. Ancak bu oyunla-
rın oynanabilmesi ancak 90’lı yıllar
ile mümkün olmuştur. 1990 yılında
Amerika’da düzenlenen ilk dünya
şampiyonası buna en güzel örnektir.
Giderek yayılmaya başlayan E-Spor
o dönem çeşitli İngiliz programlarına
konu olmuş. Daha çok güldürü ve eğ-
lence aracı olarak kullanılan E-Spor’un
o dönemde ciddiye alınması mümkün
olmamıştır.
Sporun her dalında olduğu gibi
E-Sporda da piyasadan ve büyük bir
pazardan bahsetmek mümkün. 2013
yılının verilerine göre 71.5 milyon
insan E-Spor turnuvalarını canlı ola-
rak izlemiş. Doğal olarak E-Spor
adının hakkını vererek bu turnuva-
ları internet üzerinden yayınlamayı
seçmiş. Seyircileri demografik olarak
incelemek gerekirse %85’inin erkek
olduğunu görmek pek de şaşırtıcı de-
ğil. Ama E-Spor izleyicileri ve oyun-
cuları kadınların giderek daha fazla
ilgi gösterdiklerini söylüyorlar. Yani
önümüzdeki birkaç yıl içinde izleyici
oranları değişebilir. Yaş aralığı olarak
da nispeten daha genç bir kitleye hitap
eden E-Spor 18-34 yaş arasındaki iz-
leyicinin daha çok ilgilendiği bir alan.
Bu ilgi ile aynı oranda verilen ödül
miktarları ve yapılan yatırımların da
büyüdüğü inkar edilemez bir gerçek.
Öyle ki 2015 yazında yapılan “Dota”
turnuvası E-Spor tarihinin en büyük
ödül havuzuna ulaştı. Sadece kazanan
sporculara 6,000,000 $ ödül verilir-
ken. Yatırılan toplam para 18,429,613
$ oldu. Yine 2016 yılında yapılan
uluslar arası bir turnuvada ödül 9 mil-
yon dolara çıkarıldı. 2018 yılında ya-
pılan bir açıklamaya göre kış olimpi-
yatlarından önce bir E-Spor turnuvası
yapılmasına karar verildi. Bu gidişata
bakılırsa E-Sporu sosyal medya ya da
geleneksel medyada duymamız kaçı-
nılmaz bir hale gelecek gibi duruyor.
Peki, günümüzdeki haline gelmeden
önce E-Spor nerdeydi? Bunun hakkın-
da araştırma yaparken tarihinin dü-
şündüğümden daha da eski olduğunu
öğrenmemle gerçekten şaşırdığımı
itiraf etmem gerek. E-Sporun bir di-
ğer adının da “elektronik spor” oldu-
ğundan daha önce de bahsetmiştim.
Bu yüzden de internet ve çevrimiçi
Teknolojik
gelişmeyle
beraber video
oyunlarının ve
aterinin mirasını
devralmış demek
yanlış olmaz.
Bu bağlamda
ilk video oyunu
yarışması 1972
yılında Stanford
öğrencileri
tarafından
düzenlenmiş.
oyunlar olmadan daha önceki zamanla-
rı da içine alıyor. Teknolojik gelişmeyle
beraber video oyunlarının ve aterinin
mirasını devralmış demek yanlış olmaz.
Bu bağlamda ilk video oyunu yarışma-
sı 1972 yılında Stanford öğrencileri ta-
rafından düzenlenmiş. 1972 yılını bir
başlangıç olarak almak mümkün olsa da
ilk büyük turnuva 1980 yılında 10,000
kişinin katılımı ile ABD’de düzenlenmiş.
2000’li yılların gelmesi ve internetin
daha ulaşılabilir olması ile E-Sporlar
daha da yaygınlaşmıştır. Asya ve Gü-
ney Kore de E-Sporun bu kadar büyü-
mesinde etkili olan başlıca iki faktör
var: İnternet alt yapılarının tamamen
yeniden yapılandırılması ve Asya eko-
nomik krizinden sonra insanların işsiz
kalıp çevrimiçi oyunları oynamaya va-
kitlerinin olması. Güney Kore özelinde
bu kadar büyümenin etkisi de 2000
yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı ta-
rafından kurulan Koreli E-Spor Birliği.
2010’lar ise bu ivmenin en çok oldu-
ğu zamanlar olabilir. Hem oynanması
hem de görüntülenmesinde muazzam
bir artış oldu. 2000 yılında turnuva
sayısı 10 iken, 2010 yılında 260 ci-
varına yükseldi. Bu dönemde, “World
Cyber
Games”, “Intel Extreme Mas-
ters” ve “Major League Gaming” de
dahil olmak üzere birçok başarılı tur-
nuva oluşturuldu.
Peki, bütün bunların yanında E-Spor
oynayan oyuncular ya da sporcular ne
durumda. Güney Kore’de E-Spor için
insanlara maaş bağlanması gerektiği
ile ilgili şeyler konuşuluyor ve bunun
bir meslek olduğu ısrarla öne sürü-
lüyor. Ama E-Spor hala tartışmalı bir
konu. E-Sporun bir spordan ziyade
rekabet olduğunu ileri süren çok fazla
insan olduğu da bir gerçek. Bunlara
karşın 2016 yılında Fransız hüküme-
ti E-Sporu tanıtmak için çalışmalara
başladı. Filipinler hükümeti E-Spor
oyuncularına sporcu lisansı vermeye
başladı. 2013 yılında Kanada hükü-
meti bir E-Spor oyuncusuna uluslara-
rası tanınan atletler için verilen sporcu
vizesi verdi. Hatta “2024 Yaz Olimpi-
yatlarında E-Spor da olmalı mı?” tar-
tışmaları hala sürmekte. Ne dersiniz
çok geç olmadan biz de mi E-Spora
yelken açsak? P
13