masim pjesërisht njësi gjithnjë e më të vogla
të kohës, dhe kjo nga ana tjetër na ka dhënë
neve një të kuptuar më të grimcuar të botës
materiale, dhe ky lloj të kuptuari ka gjeneruar
tufa të dhënash që truri ynë nuk mund t’i kuptojë, gjë për të cilën ne githnjë e më shumë
kemi nevojë për kompjutera më të ndërlikuar.
Të gjithë këtë e thashë për të treguar se boshllëku mes asaj që ne mund të perceptojmë
dhe asaj që mund të masim vetë sa po vjen e
zgjerohet. Shkenca mund të bëjë gjëra në një
pikosekondë por ju dhe unë nuk do të përjetojmë kurrë eksperiencën e brendshme të milionit të një milioni të një sekonde. Ju dhe unë
i përgjigjemi ritmit dhe rrjedhës së natyrës,
diellit, hënës dhe stinëve, dhe ja pse ne kemi
nevojë për atë harkun e gjatë kohor që përfshin të shkuarën, të tashmen dhe të ardhmen
për të parë gjërat ashtu siç janë, për të dalluar
sinjalin nga zhurma dhe ‘veten’ nga ndjesitë.
Na duhen akrepat e kohës për të kuptuar shkakun dhe efektin, jo vetëm në botën materiale, por edhe në qëllimet dhe motivimet tona.
Çfarë ndodh kur akrepi i kohës shkon shtrembër? Çfarë ndodh kur koha deformohet?
Shumë prej nesh sot kanë ndjesinë që akrepi
i kohës po lëviz kudo dhe askund në të njëjtën kohë. Kjo sepse koha nuk rrjedh në botën
dixhitale në të njëtën mënyrë si në botën
natyrore. Ne të gjithë e dimë se interneti ka
tkurrur si kohën ashtu edhe hapësirën. “Atje”
tashmë është këtu. Lajmet nga India janë në
Smartphone-n tim nëse jam në New York apo
New Dehli. Dhe kjo nuk është e gjitha. Puna
juaj e fundit, rezervimet e vitit të kaluar të
darkave, ish miqtë tuaj, shtrihen në një rrafsh
të njëjtë me miqtë e sotëm, sepse interneti
arkivon dhe deformon të kaluarën. Pa asnjë
dallim ndërmjet të kaluarës, të tashmes dhe
të ardhmes, të këtu apo atje, ne kemi mbetur
me këtë moment kudo, ky moment që unë do
ta quaj e tashmja dixhitale. Si mund t’i japim
përparësi panoramës së të tashmes dixhitale?
44
Kjo e tashme dixhitale nuk është e tashmja,
sepse është gjithmonë pak sekonda para, me
rrymën e Twitter-it që tashmë janë trendi i
fundit dhe lajme nga zona të tjera kohe. Kjo
nuk është e tashmja e sekondës që ti kafshon
një tortë apo e tre ose më shumë orëve që ti
humbet veten duke lexuar një libër të bukur.
Kjo e tanishme dixhitale prodhon shumë pak
referenca fizike ose psikologjike për gjendjen tonë. Fokusi i saj, ndërkohë, është të na
shpërqëndrojë neve në çdo pikënisje rruge.
Çdo pikë referimi dixhitale është një ftesë që
ti të heqësh dorë nga ajo çfarë je duke bërë
sot dhe të shkosh diku tjetër e të bësh diçka
tjetër. A je duke lexuar një intervistë mbi një
shkrimtar? Pse nuk e blini librin e tij? Shkruani
për të në Twitter. Shpërndajeni atë. Pëlqejeni
atë. Gjeni libra të tjerë fiks si librat e tij. Gjeni njerëz të tjerë që lexojnë ata lloj librash. Të
udhëtuarit mund të jetë diçka çliruese, por
kur është i pandërprerë, ne bëhemi mërgimtarë të përhershëm pa u çlodhur asnjëherë.
Alternativa është liri. Jo vetëm që e tashmja
dixhitale është shumë larg nga e tashmja, por
është në konkurenc ???????????????????????)???????????????????????????????????)?????????????????)??????????????????????)???????????????????????????????????????)????????????????????????U?????????????????????????????????????????????????)????????????????????????????????????)???????????????????????????????????)????????????;???????????????????????)???????????????????????????????????????)???????????????????????????????????)?????????????????????????????????????????)???????????????M?????????????????????)???????????????????????????????????????)-??????????????????????????????????????)??????????????C?????????????????????)??????????????????????????????????????)???????????????????????????????????????????)???????????????????????????????????????????()?????????????????????C???????????????)??????????????????%???????????????????)????????????)Q?????????????????????????????????????????)????????????????????????????????????????????????????????????????????)????????????????????????????????????????????????????????????C???????????????????????????????????????????????)???????????????????????????????)?????????????????????????????????????????)?????????????????????????????????????)????????????M?????????????????????)??????????????9???????????????????)?????????????????????????????????????????)??????????????????????????????????????)5????????????????????????????????????????????5??????????????????????????????????????????????????????? ??)????A?????????????????????????????????)Y??????????????????????????????????????????????????????;?????????????????????????)??????????????????????????????????)???????????????????????????????????????????)?????????????????????????????????????)??????????????????Y??????????????)????????????????????????????????????????)??????????????????????????????9???)???????????????????????????????????)?????????????????????????????????????))??????????M??????????????????????????)??????????????????????????????5?????)??????????????????????????????????????????)??????????????????????????????????)??????????????????????????????????????????)????????????????????C????????????????????)?????????????????????????????????????????????????????????????????????)??????????Q?????????????????????????)M????????????????????????????)???!?????????????????????????????)?????????????9??e???????????????)1??????()?????????????????????????????????????????)??????????????????????????????????????????)?????????????????????????e???????)????????????????????????????????????)????????????????????????e?????????)??????)9?????????????????????????????????????)????????????????????????????????????????/???????????????????????????????)?????????????????????????????????????????????????????????e????????????)????????????????????????????????????+?q????????t??9????????????????????)????)???????????????????????????????????)??????????????5?????????????????????)??????????????????????????????????????)??????????????????????????????????????????);??????????????????????????????????????????Y??????????????????????????????)????????????????????????????????????);????????????????????????????????????????????????? ?????????????????????????????)????????????????????????????????????)?????????????????????????????????????????????)????????????????????????????????????????????????????[???????????????????9??)???????????????????????????????????????)????????????????????????????????????)??????????????????????????????????????)????????????????????? ?????????????????????)??????????????????????????????????????)?e?????????????????????????????????????)??????????????????/????????????????)?????????A??????????????????????????????)9??????????????????????????????5?????)???????????????????????????????)??????????????????????????????????????????????????9????????????????????)????????????????????????????????????)???????????????????????????????????)??????????(??????????((??((