նախագահ Իսմեթ Ինոնյուի (1938-1950թթ.) կառավարման շրջանը, քանի որ
այն հնարավորություն է ընձեռում համակողմանիորեն ներկայացնել Թուրքիայի
հիմնադիր նախագահ Մ. Քեմալ Աթաթյուրքից (1923-1938թթ.) հետո
խարիզմատիկ
առաջնորդության
գործառույթի
նշանակությունն
ու
շարունակականությունը։ Այս նպատակով անհրաժեշտ է ուսումնասիրել
Ինոնյուի նախագահության օրոք Թուրքայի սոցիալ-մշակութային դինամիկան։
Ինոնյուի արձաններն ու կիսանդրիները, նրան պատկերող պաստառներն ու
նկարները, նրան նվիրված գեղարվեստական գրականությունը, տոներն ու
մարզական միջոցառումները, մեկ բառով՝ այն ամենը, ինչ կոչվում է
«պաշտամունքի արտադրանք», չէր հայտվել ex nihilo։ Դրանք ստեղծվում էին
հստակ
մարդկանց
և
հաստատությունների
կողմից՝
որոշակի
գործողությունների արդյունքում։ Կարելի է կարծել, որ այդ գործողությունները,
կամ, այլ խոսքով, «պաշտամունքի արտադրությունն ու արտադրանքը»
ենթարկվում են պատմական վերակառուցման։
Պատմագրության մեջ բացակայում են թուրքական քաղաքական
գործիչների շուրջ անձի պաշտամունքի ձևավորման պատմա-մարդաբանական
համալիր հետազոտություններ, ինչը սույն աշխատանքը դարձնում է արդիական
պատմագիտության տեսանկյունից։ Առավել ևս, բացակայում են Ի. Ինոնյուի
անձի պաշտամունքն ուսումնասիրող համապարփակ ուսումնասիրություններ։
Ատենախոսության նպատակը և խնդիրները
Ատենախոսության նպատակն է՝ ուսումնասիրել խարիզմատիկ
առաջնորդության
մեխանիզմի
հիմնական
դերը՝
որպես
Արևելքի
արդիականացվող
ավանդական
հասարակության
սոցիալ-մշակութային
դինամիկայի առանցքային գործոն։
Ատենախոսության թեմայի ուսումնասիրությունը խնդիր ունի.
•
Բացահայտել Թուրքիայի Հանրապետությունում արդիականացման
գործընթացների բնույթը և զարգացման առանձնահատկությունները։
•
Ուսումնասիրել
«օսմանյան
ժառանգության»
ազդեցությունը
հանրապետական Թուրքիայում արդիականացման գործընթացների վրա։
•
Պարզաբանել այն հիմնական գործոնները, որոնք ազդում էին
Թուրքիայի ավանդական հասարակության սոցիալ-մշակութային դինամիկայի
վրա։
•
Ներկայացնել
ավանդական
հասարակությունում
խարիզմատիկ
առաջնորդության ձևավորման հիմքերը։
•
Լուսաբանել Ի. Ինոնյուի կյանքի և գործունեության հիմնական փուլերը։
•
Մանրամասն վերլուծել Ի. Ինոնյուի անձի շուրջ ձևավորված
պաշտամունքի կառուցարկման քաղաքականությունը և կառուցարկման
հիմնական ուղիներն ու դրսևորումները։
4