2
DE BEHANDELRESULTATEN
VAN EEN MULTIDISCIPLINAIR
PIJNREVALIDATIEPROGRAMMA,
geëvalueerd middels de Nederlandse Dataset Pijnreva-
lidatie op de domeinen ‘Fysiek functioneren’ en ‘Tevre-
denheid en ervaren herstel’.
Simone Fens, MSc. Fysiotherapeut, Manueeltherapeut
Chronische pijn wordt gedefinieerd als pijn die langer dan
drie tot zes maanden duurt of langer duurt dan de verwachte
tijd voor herstel na beschadiging of ziekte. 1 Chronische pijn
komt veel voor. Uit een groot Europees onderzoek blijkt dat
18% van de Nederlanders lijdt aan chronische pijn. 2 Chro-
nische pijn heeft een grote impact op de kwaliteit van leven,
dagelijks functioneren, stemming en ziekteverzuim. Eén op de
vier mensen met chronische pijn geeft aan dat de klachten ook
van invloed zijn op zijn of haar werkstatus. 2 Chronische pijn-
klachten brengen hoge kosten met zich mee. Zowel directe kos-
ten in de vorm van zorgkosten en hulpmiddelen, als indirecte
kosten in de vorm van werkverzuim. 3 Het meenemen van de
indirecte kosten van chronische pijn is belangrijk. Zo is geble-
ken dat bij chronische lage rugklachten niet de directe (7%),
maar de indirecte kosten (93%) door onder andere ziekte-
verzuim de grootste financiële impact leveren. 4,5 Wanneer er
wordt gekeken naar de directe kosten zien we dat mensen
met chronische pijnklachten frequent medische hulp zoeken,
zo heeft 54% 2 tot 6 verschillende dokters bezocht. Medicatie
wordt frequent gebruikt. Echter, 64% geeft aan dat er tijden
zijn dat de medicatie niet werkt. Wanneer er wordt gevraagd
of de pijn onder controle is geeft 56% aan dat de klachten niet
onder controle zijn. 2
Het merendeel van de chronische pijnpatiënten zijn mensen
met lage rugklachten. Uit onderzoek is gebleken dat multidis-
ciplinaire pijnrevalidatieprogramma’s voor deze doelgroep
effectief en superieur zijn voor het verminderen van pijn en
beperkingen ten opzichte van de reguliere medische zorg en
fysiotherapie. 6 Het doel van een multidisciplinair pijnrevalida-
tieprogramma is cliënten leren om op een andere wijze om te
gaan met klachten en de gevolgen die deze klachten hebben
op het dagelijks functioneren. Mensen ervaren na een multidis-
ciplinaire behandeling minder beperkingen en een toegeno-
men werkparticipatie. 7 De directe kosten verminderen doordat
het zorggebruik naar huisartsen en medisch specialisten daalt
en het medicatiegebruik afneemt. 8 Voor zowel het welzijn van
deze doelgroep als vanuit kosteneffectiviteit is het belangrijk
dat deze doelgroep adequater gaat functioneren in de maat-
schappij.
Middels dit boekje worden de domeinen ‘Tevredenheid en
herstel’ en ‘Fysiek functioneren’ van de Nederlandse Dataset
Pijnrevalidatie (NDP-set) geëvalueerd van 47 cliënten die een
multidisciplinair pijnrevalidatieprogramma hebben gevolgd bij
Medinello te Amersfoort.
WELKE CLIËNTEN VOLGEN HET MULTIDISCIPLINAIRE
PIJNREVALIDATIEPROGRAMMA?
Medinello behandelt cliënten met chronische klachten aan het
houdings- en/of bewegingsapparaat, chronische vermoeid-
heid en somatisch onverklaarbare lichamelijke klachten. Cen-
traal staat langdurige (minimaal 3 maanden) en meervoudige
problematiek. Buiten klachten aan het houdings- en/of be-
weegapparaat zijn er beperkingen aanwezig op psycho-
sociaal gebied. Dit zijn psychische klachten zoals; angst, de-
pressie, trauma en/of aanwezigheid van (multiple) stressfacto-
ren. Hiernaast is het belangrijk dat de cliënt gemotiveerd is om
het ‘doen en laten’ te veranderen.
Tijdens deze evaluatie zijn de behandelresultaten van 47 cliën-
ten bekeken die een traject bij Medinello hebben afgerond.
Deze cliënten zijn gestart in de periode van april 2013 tot en
met april 2014 en minimaal drie keer is de vragenlijst Neder-
landse Dataset Pijnrevalidatie ingevuld door de cliënt. De ge-
middelde leeftijd was 43,16 jaar (SD 12,51), totaal waren er
10 mannen en 37 vrouwen. Wanneer er wordt gekeken naar
de complexiteit van de pijnklachten zien we in figuur 1 dat
het overgrote deel van de cliënten op meer dan één locatie
pijnklachten ervaart. Het op meer dan één locatie weergeven
van pijnklachten is een prognostisch ongunstige factor. 9
De klachten waarvoor de cliënten worden verwezen bevin-
den zich buiten chronische vermoeidheid allemaal aan het be-
weegapparaat. Het vaakst worden klachten weergegeven in
de lage rug (61,7%), gevolgd door klachten in één of beide
schouders of bovenrug (40,4%), nek (25,5%), hoofdpijn (23,4%),
één of beide armen (17,0%), één of beide bovenbenen of