In de nabije toekomst : missiemodulariteit
36 MARINE MAGAZINE
De volgende generatie Nederlandse marineschepen zal er ook echt aan moeten geloven : modulariteit . Maar wat is het eigenlijk ? En hoe ver kun je gaan ?
Modulariteit is voor marineschepen niet nieuw . Al in 1972 schreef de Amerikaanse marine over schepen die ruimte bieden voor verschillende systemen , die relatief eenvoudig te plaatsen en verwijderen zijn . De echte pioniers op dat gebied zijn echter de Denen met hun StanFlex-concept .
Het begon begin jaren 80 , toen bleek dat er onvoldoende budget was om alle typen schepen te bouwen voor de verschillende taken . De weg die de Deense marine toen insloeg bleek een succes : de bouw van een kleiner aantal typen schepen dat dankzij te wisselen modules steeds een andere rol kon vervullen . Het werd de Flyvefiskenklasse , de eerste StanFlex schepen waarna nog meer
StanFlex varianten volgden . Een recent voorbeeld is de Absalonklasse uit 2005 , bestaande uit twee flexibele ondersteuningsschepen . Deze schepen hebben vijf plaatsen voor wapenmodules en een flexdek dat ruimte biedt aan een container voor een eskaderstaf , een landingseenheid met mariniers , mijnen , apparatuur voor mijnenbestrijding , een ziekenboeg in containers , transportcontainers , vrachtwagens of main battle tanks .
Aanvankelijk was een ander doel van de Deense marine om middels modulariteit een hogere beschikbaarheid te krijgen van systemen . Als men meer modules aanschaft kun je ze wisselen voor onderhoud , was de filosofie . Daar is Denemarken toch van afgestapt , dat bleek veel te duur . Daarnaast zijn onderhoudstrajecten van schepen en modificatie van de systemen vaak goed in te plannen .
Als het gaat om modulariteit is er ontzettend veel mogelijk , maar er zijn grenzen . Volgens René Hoogenboom , Naval Architect van Damen Schelde Naval Shipbuilding , heeft het weinig nut om alles modulair te maken . Hoogenboom : “ Modulariteit kost geld . Als je systemen vast op schepen zet is dat , in eerste instantie , vaak goedkoper . Je moet dus vooraf goed nadenken wat je wilt kunnen wisselen . Als je bijvoorbeeld een systeem dat een schip vaak gaat gebruiken modulair gaat maken , is dat zonde . Missiemodulariteit is dus vooral interessant voor systemen die je niet 100 procent van de tijd nodig hebt .”
Een kanon zou Hoogenboom niet snel modulair maken , maar een gesleepte sonar is wel een optie . “ Die zijn duur en heb je alleen voor onderzeebootbestrijding ( ASW ) nodig . Dus als je vier schepen laat bouwen , hoef je niet voor ieder schip een ASW-module te