MAGAZYN GDAŃSKI
Anita Maria Lewandowska
Koncepcja patologii
przestrzeni informacyjnej
Współczesny świat przepełniony jest nowymi technologiami, dzięki którym
można cieszyć się szybkim przepływem informacji, ale paradoksalnie duża
ich ilość często zniekształca obraz otaczającego świata, który okazuje się
już nie tak pewny i trwały, jak mogłoby się wydawać. Dlaczego tak się
dzieje? W zależności od punktu wyjścia, wyjaśnienia mogą być różne.
Jednym ze sposobów odpowiedzi na powyższe pytanie może być obecnie
opracowywana „koncepcja patologii przestrzeni informacyjnej”.
Koncepcja patologii przestrzeni informacyj-
nej jest autorską koncepcją, której celem jest opi-
sanie procesu rozprzestrzeniania się informacji
w danej społeczności. Opierając się na wybranych
koncepcjach humanistycznych oraz wykorzystując
analogię w tym przypadku ogólną wiedzę na
temat wirusów. Teoria zakłada, że niektóre typu
informacji rozprzestrzeniają się i reprodukują
podobnie jak wirusy chorobotwórcze. Określa
się je mianem patogenów informacyjnych, które
wykazują się większą zdolnością do samodziel-
nej reprodukcji, a następnie replikacji. Warto
wspomnieć, czym jest patogen informacyjny.
Jego istotę określają hasła typu: „szczepionki
są szkodliwe”; „nie szczep się na wirus A, bo się
rozchorujesz”; „Wojska Obrony Terytorialnej: To
jest ZOMO”, „mięso armatnie”; lub słowo „bomba”
jako synonim zamachu terrorystycznego.
Istotną cechą patogenu informacyjnego jest
„obojętność”, dopiero umieszczony w warstwie
społeczno-kulturowej nabiera znaczenia, oddziału-
jąc na jednostkę bądź całe grupy społeczne. Z tego
względu informacje muszą być tak skonstruowane,
by zostały zaakceptowane i odpowiednio odczy-
tane przez ogół.
Pomysł opracowania koncepcji jest próbą
zrozumienia często słyszanego hasła: „wojny
informacyjnej”, która, historycznie rzecz ujmując,
nie jest nowym zjawiskiem, jednak należy przyjąć,
że jej początek zaczyna się od momentu rozwoju
techniki i umasowienia kultury, dlatego nie powin-
no mówić się na jej temat w odniesieniu do epok
wcześniejszych ze względu na masowość odbioru
oraz pole walki, czyli przestrzeń medialną bądź cy-
bernetyczną. Wojna informacyjna polega na umiesz-
czaniu i rozpowszechnianiu w danej społeczności
odpowiednio przygotowanych informacji – zarówno
pojedynczych słów i zwrotów, jak i całych narracji,
które obliczone są na przygotowanie „podłoża
społecznego” do działań militarnych nastawionych
na osiągnięcie konkretnego celu politycznego np.
przejęcia i zasymilowania określonego terenu
danego państwa (np. aneksja Krymu). Tego typu
czynności są długofalowe i masowe.
Do czego owa wiedza może posłużyć? – Otóż,
znając schemat rozprzestrzeniania się „toksycznej
informacji” oraz jej skutków społecznych, można
wypracować system obronny przed tego typu infor-
macjami. Ponadto koncepcja daje duże możliwości
w obszarach związanych m.in. z marketingiem,
pozwalając np. na efektywne opracowanie kampanii
reklamowej czy politycznej.
Anita Maria Lewandowska
Doktorantka z Uniwersytetu Gdańskiego, ma-
gister politologii. Licencjat uzyskany na kierunku
praca socjalna na Wydziale Pedagogiki i Psycho-
logii UKW w Bydgoszczy. Wykształcenie średnie:
chemiczne i medyczne. Specjalizuje się w zakresie
szeroko pojętego cyberbezpieczeństwa. Aktualnie
rozwija autorską koncepcję patologii przestrzeni
informacyjnej, która wpisuje się w szerszą technikę
manipulacji. Polega ona na wykorzystaniu reakcji,
(odbiorcy) na odpowiednio podaną informację
tak, aby można było wywołać u niego określone
zachowanie i manipulować nim.
Dom Schumannów zaprasza na święta i przez cały rok!
www.domschumannow.pl
Serdecznie zapraszamy
PTTK Oddzia ł Gda ń ski , 80-827 Gdańsk, ul. Długa 45, tel/fax +48 58 301 52 72
www.pttk-gdansk.pl, e-mail: [email protected], „it” tel. +48 58 301 91 51
18