MAASTRO clinic | een eeuw radiotherapie in Limburg | Page 64

1907
1910
1913
Jos van Engelshoven Gerrit Kemerink

4

De Limburgse pioniers

1907

Dokter J . L . C . Overbosch naar ziekenhuis Calvariënberg .

1910

Installatie van eerste röntgeninrichting in Heerlen .

1913

Eerste röntgenapparatuur in Venlo .
Eind 1907 was het bestuur van Calvariënberg overtuigd van het belang van een goed functionerende röntgeninrichting . De door Van Kleef in 1898 aangeschafte apparaten waren inmiddels verouderd . In een bestuursvergadering werd vastgesteld
dat bij een modern ingericht ziekenhuis als het onze eene röntgeninrichting moet gebruikt kunnen worden als behandelingsmethode bij veelvuldige gewone ziekten , waarvoor zij in vele gevallen van grote waarde is (…) en (…) dat de behoefte aan een goed werkend apparaat zich dagelijks doet gevoelen en als hulpmiddel van de hedendaagse chirurgiediagnostiek en als geneesmethode ten eenenmale onmisbaar is .
62
Foto pagina 60 : Toestel voor radiotherapie volgens Dauvillier . Het apparaat is begin jaren dertig door dokter De Wever aangekocht en waarschijnlijk geleverd door de Franse firma CGR ( Compagnie Générale de Radiologie ). Het is in de jaren twintig ontwikkeld door de firma GGP ( Gaiffe , Gallot & Pilon ), die in 1930 na een fusie in CGR is opgegaan . De röntgenbuis bevindt zich in een omhulsel van 6 mm lood en is ondergedompeld in olie , waarin een spiraal met stromend water voor koeling zorgt . Aan de onderzijde bevindt zich een draaibaar aluminium uittreevenster waaraan een compressiecollimator en eventueel een ionisatiekamer bevestigd kunnen worden . Deze uittreepoort voor straling kan tot 70 graden met de verticaal geroteerd worden . De oliegevulde tank met röntgenbuis is over de rails verplaatsbaar en kan daarnaast in hoogte versteld worden . ( Atrium MC , Heerlen , historisch fotoarchief )
Er werd hier dus al verwezen naar het belang van de therapeutische toepassing van röntgenstraling .
Enkele maanden daarvoor was Johan Overbosch bij het ziekenhuis Calvariënberg in dienst getreden als assistent-geneesheer-interne . Vers van de universiteit gekomen , zal zijn kennis van de röntgenologie toen beperkt geweest zijn . Toch kreeg hij , naast vele andere taken , de leiding over het röntgenlaboratorium . Overbosch zou gedurende twintig jaar sturing geven aan de röntgenologie in Calvariënberg .
In mei 1908 maakte hij een studiereis naar Brussel en Parijs om te onderzoeken hoe de röntgeninrichting verbeterd kon worden ; direct daarna stelde hij het bestuur voor de apparatuur geheel te vernieuwen . Het ging om een investering van vijfendertighonderd gulden . Op een totale ziekenhuisbegroting van ongeveer tachtigduizend gulden , waarin opgenomen een reservering van slechts tweehonderd gulden voor heelkundige instrumenten , de post waaronder de röntgeninrichting werd geboekt , was dit veel geld . Om daarvan iets te kunnen terugverdienen stelde Overbosch voor bij niet-armlastige patiënten gebruikskosten van de röntgeninrichting in rekening brengen . Hij achtte het investeringsrisico minimaal , omdat meerdere medici in het westen van het land al zo ’ n röntgeninrichting voor eigen rekening hadden aangeschaft . Het bestuur zag wel wat in die redenering maar wilde , om de inkomsten te verhogen , ook de artsen