MAASTRO clinic | een eeuw radiotherapie in Limburg | Page 181

Vooijs is medisch bioloog. Na zijn promotie op het het researchlaboratorium van de vijfde naar de Nederlands Kanker Instituut deed hij zijn postdoctorale derde verdieping van de zuidvleugel van het werk in de Verenigde Staten aan de University of universiteitsgebouw; hier werd een prachtig Washington Saint Louis en aan het Hubrecht Instituut nieuw laboratorium ingericht. MAASTRO en GROW voor ontwikkelingsbiologie in Utrecht. Voor hij naar investeerden daarbij in de aanschaf van apparatuur Maastricht werd gehaald, had hij een onderzoeksgroep voor geautomatiseerde high throughput cell in het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) en tracking (Incucyte) en voor de meting van pH en deed hij onderzoek naar zuurstofgebrek (hypoxie) en zuurstofconsumptie (Seahorse) in cellen. Notch. Sinds 2010 telt MAASTRO lab vier Kortom, MAASTRO lab, het laboratorium voor radio- en moleculairbiologisch onderzoek, werd in onderzoeksgroepen, die zich elk richten op 2000 gelanceerd en groeide in een korte tijd uit tot verschillende biologische aspecten van de één van de grootste radiobiologische labs ter wereld. radiotherapie. De gemeenschappelijke noemer is dat Dit lab, dat voornamelijk extern wordt gefinancierd, alle groepen bestuderen wat de invloed is van de heeft vele invloedrijke publicaties op zijn naam tumor micro-omgeving (micro-milieu) op de groei staan, bijdragen geleverd aan het verbeteren van van de kanker en op de respons op radiotherapie, en beslismodellen en innovatieve uitvindingen gedaan, in het bijzonder op de rol van zuurstof hierin. Prof. die soms al worden toegepast in de kliniek. Het lab Lambin en dr. Dubois geven leiding aan de groep heeft inmiddels vele jonge onderzoekers opgeleid mCAT (molecular computer assisted theranostics), die en een succesvolle infrastructuur opgebouwd. zich met name bezighoudt met beeldvorming, en Het beschikt onder andere over geavanceerd aan de groep kankercelverzuring (Acidosis). De groep bestralingsapparatuur voor proefdieren (inclusief Autofagie van dr. Rouschop bestudeert een proces beeldvorming), met dezelfde mogelijkheden als de dat kankercellen beschermt tegen zuurstofgebrek. apparatuur die bij patiënten gebruikt wordt. Prof. Vooijs geeft leiding aan een groep die zich richt op Notch en hypoxie. De groep onder leiding van dr. MAASTRO physics Theys onderzoekt het gebruik van ‘slimme’ bacteriën Het onderzoek van MAASTRO physics kent drie pijlers. in kankerbestrijding. Van oudsher is het de kracht van De eerste pijler betreft het doen van dosismetingen het laboratorium om daar opgedane bevindingen ‘tijdens’ de radiotherapie, de zogeheten Dose Guided voor patiënten ten nutte te maken. Sinds 2010 ligt Radiotherapy (DGRT). De vraag die daarbij centraal de focus van het onderzoek in het laboratorium staat, is of de stralendosis die de kanker daadwerkelijk voornamelijk op longkanker en glioblastoom, een krijgt (de gemeten dosis) niet te veel afwijkt van kwaadaardige hersentumor. De redenen hiervoor zijn wat beoogd is (de voorspelde dosis) en of die dat de meeste patiënten nog altijd aan longkanker gemeten dosis het behandelingsresultaat beter kan sterven en er in dit opzicht de laatste veertig jaar voorspellen. Deze technologie, die ontwikkeld is door relatief weinig verbetering is geboekt, en dat MAASTRO physics, is bij complexe behandelingen in hersentumoren, hoewel veel zeldzamer, erg agressief MAASTRO clinic inmiddels onmisbaar. De methode zijn, ongevoelig zijn voor radiotherapie en vaak is in licentie gegeven aan een Amerikaanse terugkomen na behandeling. bedrijf. Andere onderzoeksonderwerpen betreffen In 2012, toen MAASTRO lab inmiddels zesentwintig onderzoekers telde, verhuisde dosisberekeningen bij brachytherapie (zie hoofdstuk 17) en bij particle beam radiotherapie. 179