MAASTRO clinic | een eeuw radiotherapie in Limburg | Page 128

Peter Visser

12
1978

De radiotherapie
wordt volwassen
In 1975 was duidelijk geworden dat radiotherapie met een Lineaire Versneller

Eerste lineaire versneller

(Linac) de behandeling gunstig beïnvloedde wat betreft resultaten en

(Linac) in het RTIL.

bijwerkingen. De hogere versnelspanning (5 megaVolt) van de stralenbundels uit

1983

deze apparatuur maakte het mogelijk dieper in het lichaam door te dringen en
tumoren effectiever te bestralen. Dit ging bovendien gepaard met een huiddosis

Tweede lineaire versneller

die in vergelijking met orthovolttherapie (tot 300 kV) lager was. De in 1965 voor

RTIL.

Lokkerbol aangeschafte kobaltbom, een bestralingsapparaat met kobalt-60 als

1996

bron, was ook al een verbetering, maar de daarbij benodigde lange bestralingstijd
was een groot nadeel. Die bestralingstijd nam zelfs nog toe met het ouder worden

Vier lineaire versnellers RTIL:

van de bron. Daarom werd in 1975 besloten om dit apparaat, dat bij het

drie in Heerlen en één in

De Weverziekenhuis opgesteld stond, te vervangen door een Linac. Vanwege de

Maastricht.

hoge investeringen en de daarbij benodigde aantallen patiënten, besloten de
Limburgse ziekenhuizen in 1974 de functie radiotherapie op één plaats en in een
zelfstandig instituut te concentreren. Dat werd het Radiotherapeutisch Instituut
Limburg (RTIL). In vervolg daarop werd de afdeling radiotherapie van het De
Weverziekenhuis per 1 januari 1978 opgeh even en trad het voltallige personeel
in dienst van het RTIL. Omdat de installatie van de Linac nog niet voltooid was,
werden de patiënten nog tot medio april in Eindhoven bestraald.
Halverwege 1978 kon dan gestart worden met de nieuwe 5 MeV (5 megaelektronvolt) Linac, een compact ontwerp van Philips. De ‘versneller’-technicus
moest zijn uiterste best doen om het apparaat voor het snel groeiende
aantal patiënten in bedrijf te houden. Ook werd in 1978 een zogeheten
simulator geïnstalleerd. Dit was een soort röntgentoestel met dezelfde
bewegingsmogelijkheid als een Linac. Ter vaststelling van de behandelingstechniek

126

Pagina 124: De eerste lineaire versneller
(Linac) in het RTIL. Dit bestralingstoestel
is in 1978 in gebruik genomen en heeft
tot 1998 (20 jaar!) gefunctioneerd. Het
toestel kan volledig rond de patiënt
draaien en zo de bundel in iedere
gewenste richting de patiënt laten
binnentreden.
De tafel waarop de patiënt ligt, is
instelbaar in drie richtingen. Tijdens
de instelling wordt een lichtbundel in
de kop van de versneller gegenereerd,
waarmee men controleert of de bundel
op de juiste wijze richting patiënt gaat.
Tijdens de bestraling is het personeel
buiten de bestralingsbunker en dient de
patiënt zo stil mogelijk te blijven liggen.

werd de patiënt doorgelicht in de gewenste bestralingsrichtingen. De verkregen
röntgenfoto’s werden vervolgens gebruikt om te bepalen waar de stralenbundel
afgeblokt diende te worden. Het was belangrijk de patiënt in precies dezelfde
houding als op de simulator te bestralen.