Rumeli Hisarı
Boğaziçi
Köprüsü
Resim 6. Şehrin Sembolleri
Görüş Noktaları – Yakın Çevre; Dış mekân aydınlatmasında ve mimari aydınlatmada,
gözlemleyicilerin görüş yönleri de aydınlatma ana planı için akılda tutulmalıdır .
Aydınlatma armatürlerinin hedef yönüne karar verilmesi konusunda ve diğer taraftan
göz kamaştırıcı ışıkların önlenmesi açısından ziyaretçilerin ya da oradan geçmekte olan
insanların görüş noktaları bilinmelidir. Ön cepheler yassı ve yavan oluşun üstesinden
gelinmesini sağlayacak bir biçimde aydınlatılmalıdır. Aydınlatmanın yönü, mümkün
olabildiğince, ona bakan insanların temel görüş açısı yönünde olmamalıdır. Mimari öğeler
daha fazla ya da az öneme sahip ziyaretçi noktalarına işaret eden farklı ışık yoğunlukları
ile aydınlatılabilir.
4. Kullanıcıların Tercihlerinin Değerlendirilmesi
Bu araştırma ziyaretçilerin İstanbul Boğazı Bölgesine yönelik algılayışlarını inceleyen bir
anket formu ile desteklenmiştir. Toplam 290 ziyaretçi (180 kadın, 110 erkek) araştırmaya
katılmıştır. Katılımcılar belirleyici mimari özellikleri, hiyerarşiyi, sembolleri ve görüş
noktalarını gündüz ve gece vakti görünüşlerine göre değerlendirmişlerdir. Yanıtların
aritmetiksel anlamı şunları göstermektedir;
Ziyaretçilerin %62’si gece vakti çevre ortamının güvenli olmadığına inanmaktadır,
rahatsız hissettiklerini belirtmişlerdir; Ziyaretçilerin %50’si aydınlatma tasarımının
estetik bakış açısından iyi tasarlanmış olduğuna inanmaktadır.
Yanıtlar aydınlatma tasarımında kullanılan araçlara göre gruplandırıldığında;
• Ziyaretçilerin %30’u aydınlatma armatürlerinin yetersiz olduğuna inanmaktadır
• Ziyaretçilerin %12’si bakım yapılmadığına inanmaktadır
• Ziyaretçilerin %7’si ışıkların gözü kamaştırdığına inanmaktadır
• Ziyaretçilerin %37’si görsel konfor koşullarının sağlanmadığına inanmaktadır
• Ziyaretçilerin %14’ü “diğer koşullar” ı belirtmiştir
Bu araştırma ayrıca kentsel kimliğe dair sorulardan da oluşmaktadır. Yanıtlara göre,
gündüz vakti en belirleyici faktörlerin tarihi binalar (%47), onu takiben köprü ve
manzaralar (%17), modern binalar ve yollar (%9) olarak ifade edildiği söylenebilir. Gece
vakti içinse bu oranlar şu şekilde değişmiştir: %55’e göre en belirgin faktörler tarihi
binalardır, onları takiben modern binalar (%19), köprü ve yollar (%11), manzara (%4)
belirtilmiştir. Sonuçlar açıkça göstermektedir ki, Boğaz manzarasının gece vakti
aydınlatması yetersizken modern binaların ve köprülerin gündüz ve gece vakitlerinde