Bölüm II: Uluslararası Düzeyde Sorumlu Vergicilik
Uluslararası Vergilendirmede
Yeni Normal Arayışı: Vergi
Danışmanlarının Değişen Rolü
Ayhan Üstün
Şirket Ortağı,
Vergi Bölümü
Eray Büyüksekban
Şirket Ortağı,
Vergi Bölümü
Kısaca en az iki ülkede üretim yapan veya hizmet sunan
işletmeler olarak tanımlanan çok uluslu işletmeler
günümüzde ekonominin temel unsurlarından biri hâline
gelmiştir. Öyle ki bazı büyük çok uluslu işletmelerin
bütçeleri günümüzde bazı ülkelerin milli gelirini aşmış
durumdadır. Birden çok ülkenin vergi rejimine tâbi olan
çok uluslu işletmeler, daha fazla ülkenin vergi mevzuatı ve
vergi idaresiyle muhatap olmak gibi bir zorluk yaşamakla
birlikte, faaliyetlerini daha düşük vergi yükü olan ülkelere
kaydırma avantajına da sahiptir. Vergi danışmanları bu
doğrultuda çok uluslu işletmeler için uzun yıllardır önemli
bir yol gösterici rol üstlenmektedir. Şirketleri iş yaptıkları
ya da yapmayı düşündükleri ülkelerin vergi mevzuatı
hakkında bilgilendirmek, planlanan yatırımın tâbi olacağı
vergi yüklerini ortaya koymak ve daha da önemlisi vergi
teşvik ve avantajlarını şirketlerin iş modellerine yansıtmak
bu rolün önemli başlıkları olarak görülmüştür. Bununla
birlikte çok uluslu işletmeler faaliyete başladıktan sonra ilgili
ülkedeki vergi yükümlülüklerinin doğru ve zamanında yerine
getirilmesi, varsa teşvik ve avantajlardan en yüksek ölçüde
yararlanılması da vergi danışmanlarının önemli gö revleri
arasında yer almıştır. Ayrıca pratik deneyimler göstermiştir
ki bir yatırımı gerçekleştirmenin farklı alternatifleri vardır ve
bu alternatif yapılanmalar nihai vergi yükü üzerinde önemli
farklar ortaya çıkarabilmektedir. Vergi danışmanlarının bunun
gibi yapılanma olanakları konusunda da teknik bilgileri ve
yaratıcı fikirleri ile yol gösterici olmaları beklenmektedir.