Bölüm I: Ulusal Düzeyde Sorumlu Vergicilik
“OECD Rehberi, vergi idarelerinin
transfer fiyatlandırması
tarhiyatları yaparken gizli emsalleri
kullanmamalarını tavsiye
etmektedir. Bunun nedeni, gizli
bilgilere dayanarak önceden
mükellefe beyan edilmeyen bilginin
kullanılarak tarhiyat yapılmasının
mükellefin savunma ve ispat hakkını
zedelemesidir.”
OECD Rehberi, vergi idarelerinin transfer
fiyatlandırması tarhiyatları yaparken
gizli emsalleri kullanmamalarını tavsiye
etmektedir. Bunun nedeni gizli bilgilere
dayanarak önceden mükellefe beyan
edilmeyen bilginin kullanılarak tarhiyat
yapılmasının mükellefin savunma ve ispat
hakkını zedelemesidir. Bununla birlikte
OECD Rehberi’ne göre gizli emsalin
kullanımı ancak ve ancak gizli emsale
ilişkin bilgilerin mükellef ile paylaşılması
ve mükellefin kendisini savunma
konusunda eşit fırsata sahip olması
şartıyla mümkün olabilmelidir.
Emsallere uygunluk açısından ispat
yükü mükellefe ait olsa da aksini ispat
yükümlülüğü idareye aittir ve gizli
emsale dayanılarak yapılan bir tarhiyata
itiraz etme olanağı bulunmadığından
savunma ve ispat hakkını ortadan
kaldırmaktadır. Yargı aşamasında
da bu konunun mahkemece re’sen
araştırılması gerekirken bazı durumlarda
aksi uygulamalara rastlanmaktadır. Bu
durum, yargılama ilkelerinden silahların
eşitliği ilkesiyle ters düşmektedir. Diğer
deyişle mükellefler söz konusu bilgilere
ulaşamayacağından, savunma, karşı
tez üretme, farklılıkları açıklama hakları
kısmen ellerinden alınmaktadır. Ayrıca
idare tarafından emsal kullanımı sırasında
yapılabilecek tüm eksik ve hataların da
sorgulanmasının önü kapanmaktadır.
Sorumlu Vergicilik
109