Bölüm I: Ulusal Düzeyde Sorumlu Vergicilik
Vergi Hukukunda
Yorum ve İspat
Güray Kurşunoğlu
Direktör,
Vergi Bölümü
Vergilerin uygulanabilirliğinin temel koşulu kanuna
dayanması gerekliliğidir. Buna verginin kanuniliği ilkesi
adı verilir. Anayasa’nın 73’üncü maddesi hükmü gereği
vergi kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır. Ancak
kanun hükmünün işlem ve olaylara nasıl uygulanacağı her
zaman açık olmayabilir. Bu durumda kanun hükmünün
yorumlanması başvurulacaktır. Bu nedenle vergide yorum
çok önemlidir. Yoruma duyulan gereksinim nedeniyle bazen
genel tebliğler, sirkülerler ve özelgelerle vergiye ilişkin
hükümlerin nasıl uygulanacağı konusu açıklanmaya çalışılır.
Burada da yorum yapma ehliyeti, yani yorum yapanın hem
ilgili kanuna hem de vergi kanunlarının geneline hâkim
olması, isabetlilik açısından temel şarttır.
Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) ispat başlığını taşıyan 3/B
maddesi uyarınca, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin
muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü
delille ispatlanabilir. Vergi hukukunda ispat yükümlülüğü
iddiada bulunan tarafa yüklenmiştir. Gerek vergilendirme
sırasında gerek yargılama aşamasında sadece iddiada
bulunmak hakkın teslimi için yeterli değildir. İddianın hukuki
sonuç yaratabilmesi için ispat külfetiyle ilgili kurallara
göre belirlenecek ilgilisi tarafından usulüne uygun olarak
kanıtlanması gerekir.