Bölüm I: Ulusal Düzeyde Sorumlu Vergicilik
Vergi İnceleme Süreci:
Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Fikret Çetinkaya
Şirket Ortağı,
Vergi Bölümü
Yöneten - yönetilen, devlet - vatandaş ilişkisi olduğu
sürece vergilerin de var olduğunu ve olacağını biliyoruz. Bu
süreçte kamu idaresi doğal olarak vergi gelirlerini artırmak,
bütçe hedeflerine ulaşmak isterken mükellefler de Magna
Carta’dan (1215) bu yana devletin birey haklarını gözeterek
hukuk kuralları içerisinde vergilendirme yapmasını talep
etmektedirler. Vergi denetimi, adil, tabana yayılmış bir
vergilendirmenin yapılması ve gönüllülüğü teşvik eden bir
anlayışın temin edilmesi için zorunludur. Ancak devlet - birey
ilişkisinde güçlü konumda olan devletin vergi denetimini
hukuk kurallarına bağlı olarak gerçekleştirmesi hukuk
devletinin bir gereğidir.
Bize düşen vergilendirme yetkisinin gerekliliğine saygı
göstererek ülkenin ihtiyaçlarına uygun, adil, tarafsız ve
olabildiğince şeffaf bir vergilemenin gerçekleşmesine katkı
vermek, diğer taraftan mükellef haklarının bilinmesini,
daha ileri noktalara götürülerek geliştirilmesini ve
uygulanmasını sağlamak ve savunmaktır. Ancak bu yaklaşım
ve değerlerle kendimize, mesleğimize, ülkemize, vergi
idaresi ve mükelleflere karşı olan sorumluluğumuzu yerine
getirebileceğimizi düşünüyoruz. Bu sorumluluk kapsamında
bu makalede vergi idaresinin en önemli denetim
yetkilerinden biri olan ve büyük oranda vergi müfettişlerince
gerçekleştirilen vergi inceleme süreçlerine dair sorunları
ele alacağız.i İncelemeye başlama tutanağı alınmasından
vergi inceleme raporunun mükellefe tebliğ edilmesine
kadar geçen süreci vergi inceleme süreci olarak tanımlayıp
sorunların tespiti ve çözümüne dair düşüncelerimizi
paylaşacağız.
i
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) vergi idaresine verdiği dört tür denetim yetkisi (yoklama, vergi incelemesi, arama ve bilgi toplama)
içinde sıklıkla başvurulan yollardan biri de vergi incelemesidir. Her ne kadar vergi inceleme yetkisine ilin en büyük mal memuru, vergi dairesi
müdürleri ve Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) merkez ve taşra teşkilatında müdür kadrolarında görev yapanlar da sahip olsalar da bu makalede
vergi müfettişlerince gerçekleştirilen vergi inceleme süreçleri ele alınacaktır.
Sorumlu Vergicilik
91