Kozan 2.pdf Jun. 2014 | Page 55
د. سیروان عارب
ه
كاریگەریيەكانی بوونی نەوت
لە ڕابردوو و ئێستای
هەرێمی كوردستاندا
كۆزان
ئابورى
زاراوەی پترۆلی����ۆم Petroleum
وش����ەیەكی التینیی����ە لەس����اڵی 6251
بەكارهات����ووە و لە دوو برگ����ە پێكهاتووە،
petroبەمانای ب����ەرد دێت و oleum
بەمان����ای رۆن ی����ان چ����ەوری دێ����ت.
بەشێوەیەكی گشتی ئەم زاراوەیە بەكاردێت
بۆ هەموو ئەو كەرەستە هایدرۆكاربۆنیانەی
كە بەش����ێوەیەكی سروشتی دروست دەبێت،
بەاڵم بەمانا بازرگانییەكەی بەو مادە ش����لە
دەوترێت كە پێی دەگوترێت نەوتی خاو .
مێژووی دۆزینەوەی نەوت زۆر كۆنە، چونكە
مرۆڤ لەمێژە ئەم س����ەرچاوە سروش����تییەی
ناس����یوە و بەكارێهناوە، بەاڵم هەرگیز خۆی
مان����دوو نەكردوە بۆ دۆزین����ەوە و گەڕان بە
دوای����ی بەڵكو لە هەر ش����وێنێك دەس����تی
كەوتبی بەكاریهێناوە. عێراقییە كۆنەكان و
میسرییەكان و دانیشتوانی واڵتی فارس و
هەندێك نەتەوەی دیكە نەوتیان بەكارهێناوە
ب����ۆ پركردن����ەوەی پێداویس����تییەكانیان و
چارەس����ەركردنی هەندێك نەخۆشی، یەكەم
بیرەن����ەوت ل����ە الی����ەن كۆلونی����ل دری����ك
س����اڵی 9581 ل����ە ویاڵیەتی پەنس����لڤانیا
ل����ە ووالیەت����ە یەكگرتوەكان����ی ئەمری����كا
هەڵكەن����دراوە، هەرچەن����دە هەندێك پێیان
وایە چینیەكان ساڵی 6581 لەكاتی گەڕان
ب����ە دوای خۆی نەوتی����ان دۆزیوەتەوە، بەاڵم
ه����ەركام لەو بۆچوونانە ڕاس����ت بێت گرنگ
نییە ئ����ەوەی گرنگە ن����ەوت و بەكارهێنانی
وەك سەرچاوەیەكی وزە بەگرنگترین هۆكار
دادەنرێ����ت لە ژیان����ی مرۆڤایەتی، بەمەش
دەكرێت قۆناغەكانی مێژووی مرۆڤایەتی بە
ژماره (2) هاوينى 4102
س����ەر دوو قۆناغ دابەش����ب `