Korakis_SAMOTHRACE_high_res Η ΑΡΩΜΑΤΙΚΗ & ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΣΑΜΟΘ | Page 50

Εργαστήριο Δασικής Βοτανικής Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων Δ.Π.Θ. BORAGINACEAE Alkanna tinctoria Tausch Κοινές ονομασίες: Αλκάνα η βαφική, Dyer’s alkanet. Περιγραφή Φυτό ποώδες, πολυετές, που οι βλαστοί του απλώνονται στο έδαφος ή ανέρχονται σε ύψος 10-30 cm. Φέρει αδρές, μακριές, σταχτόχρωμες τρίχες. Τα κατώτερα φύλλα είναι έμμισχα, λογχοειδή, μήκους 6-15 cm, τα ανώτερα άμισχα με καρδιοειδή βάση. Τα άνθη φύονται σε πυκνούς βόστρυχους που επιμηκύνονται στην άνθηση. Τα βράκτια είναι ίσα ή λίγο μακρύτερα από τον κάλυκα. Η στεφάνη έχει έντονο κυανό χρώμα, ανοίγει σε 5 στρογγυλούς λοβούς και είναι γυμνή εξωτερικά. Ο καρπός είναι θραυστοκάρπιο και διαχωρίζεται σε 4 ή λιγότερα μικρά κάρυα. Οικολογία Ανθίζει κατά τη διάρκεια της άνοιξης, από Απρίλιο μέχρι αρχές Ιουνίου. Αναπαράγεται με σπέρματα. Είναι είδος ολιγαρκές και ξηρανθεκτικό. Φύεται σε ξηρά, πετρώδη και άγονα εδάφη, σε ακαλλιέργητους αγρούς, σε αμμώδεις και βραχώδεις παράκτιες θέσεις και σε κράσπεδα δρόμων. Αντέχει σε ασβεστούχα εδάφη. Υψομετρικά κατανέμεται από το επίπεδο της θάλασσας έως τα 800 m. Εξάπλωση – Σπανιότητα Είδος που εξαπλώνεται γύρω από τη Μεσογειακή λεκάνη. Στην Ελλάδα απαντά σε ολόκληρη την ηπειρωτική και νησιωτική χώρα Στη Σαμοθράκη εμφανίζεται σποραδικά σε διάφορα ενδιαιτήματα, κυρίως στο ΝΔ τμήμα του νησιού. Αρωματικές και Φαρμακευτικές ιδιότητες – Χρήσεις Είναι φυτό φαρμακευτικό αλλά έχουν διαπιστωθεί και σοβαρές παρενέργειες από τη χρήση των αλκαλοειδών του (ηπατική ανεπάρκεια, καρκινογενεση). Η κόκκινη χρωστική ουσία αλκαννίνη που παράγεται από το φλοιό της ρίζας χρησιμοποιήθηκε παλιότερα για το χρωματισμό αλοιφών και οινοπνευματωδών ποτών. Συλλέγεται και ξηραίνεται το φθινόπωρο. Χρησιμοποιείται, επίσης, για την βαφή μάρμαρου και ξύλου που μπορεί να πάρει το χρώμα της τριανταφυλλιάς ή του μαονιού. 49