Korakis_SAMOTHRACE_high_res Η ΑΡΩΜΑΤΙΚΗ & ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΣΑΜΟΘ | Page 30

Εργαστήριο Δασικής Βοτανικής Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων Δ.Π.Θ.

APOCYNACEAE

Nerium oleander

L.

Κοινές ονομασίες: Πικροδάφνη, Oleander.
Περιγραφή
Αειθαλής, όρθιος, ισχυρός θάμνος με ύψος μέχρι 5 m. Τα φύλλα είναι δερματώδη, φύονται σε σπονδύλους ανά
3 κι έχουν μήκος 6-15 cm. Είναι λογχοειδή, οξυκόρυφα και στενεύουν βαθμιαία σε ισχυρό μίσχο. Οι παρυφές
των φύλλων είναι λείες και οι επιφάνειες του ελάσματος γυμνές. Τα άνθη είναι χιονόλευκα, ροδόχρωμα ή
ερυθρά. Αναπτύσσονται σε πολύκλαδες ταξιανθίες και φέρονται σε βραχύ ποδίσκο. Το περιάνθιο είναι κυκλικό, 5μερές. Η στεφάνη έχει διάμετρο 4-5 cm, είναι σωληνοειδής με λοβούς πλάτους 2-2,5 cm, αποκλίνοντες.
Ο καρπός είναι κάψα δερματώδης, επιμήκης κυλινδρική και φέρει πολυάριθμα σπέρματα με πτητικό τρίχωμα.
Οικολογία
Ανθίζει από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Αναπαράγεται με σπέρματα. Ο βιότοπος της πικροδάφνης βρίσκεται κατά μήκος ρεμάτων και χειμάρρων της χαμηλής υψομετρικής ζώνης (ευμεσογειακής) που κατά κανόνα
ξηραίνονται κατά τη διάρκεια του θέρους. Συχνά απαντάται στον υπόροφο των δασών πλατάνου. Υψομετρικά
εμφανίζεται από το επίπεδο της θάλασσας έως τα 700 m (στη Πελοπόννησο).
Εξάπλωση – Σπανιότητα
Πρόκειται για είδος που εξάπλωσή του βρίσκεται γύρω από τη Μεσόγειο, σε Ευρώπη, Αφρική και Ασία. Στην
Ελλάδα είναι συχνό στο νότιο τμήμα της χώρας και στα νησιά. Λόγω των εκτεταμένων φυτεύσεων της πικροδάφνης κάποιοι από τους πληθυσμούς του είδους είναι ανθρωπογενούς προέλευσης. Στη Σαμοθράκη είναι
κοινό είδος σε κοιλάδες και ρέματα.
Αρωματικές και Φαρμακευτικές ιδιότητες – Χρήσεις
Η πικροδάφνη είναι φαρμακευτική και ισχυρά δηλητηριώδες. Ακόμα και μία μικρή ποσότητα πικροδάφνης
μπορεί να είναι θανατηφόρα προκαλώντας αναπνευστική παράλυση και καρδιακό επεισόδιο. Παράγωγα
πικροδάφνης έχουν χρησιμοποιηθεί για αιώνες σαν βότανα. Χρησιμοποιείται στην παρασκευή καρδιοτονωτικών φαρμάκων (περιέχει γλυκοζίτες οι οποίοι στη σωστή δόση είναι ευεργετικοί για τους καρδιοπαθείς),
διουρητικών, κατά της ψώρας και άλλων δερματικών παθήσεων, κατά διαφόρων νευρικών διαταραχών κ.ά.
Αν και από 8ο μ.Χ. αι. Άραβες γιατροί χρησιμοποίησαν την πικροδάφνη στην αντιμετώπιση του καρκίνου,
εντούτοις στην Ευρώπη έγινε γνωστή τον 19ο αιώνα, όταν απομονώθηκε η δραστική ουσία ολεανδρίνη. Η
καύση των ξύλων της πικροδάφνης πρέπει να αποφεύγεται καθώς η εισπνοή των αναθυμιάσεών της μπορεί
να προκαλέσει αναπνευστική παράλυση. Χρησιμοποιείται ευρύτατα ως καλλωπιστικός θάμνος και φυτεύεται
κυρίως σε δρόμους καθώς είναι είδος εύκολο στην ανάπτυξη και ανθεκτικό στη ρύπανση.
29