Korakis_SAMOTHRACE_high_res Η ΑΡΩΜΑΤΙΚΗ & ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΣΑΜΟΘ | Page 28

Εργαστήριο Δασικής Βοτανικής Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων Δ.Π.Θ. APIACEAE Tordylium apulum L. Κοινές ονομασίες: Καυκαλήθρα, μοσχολάχανο, αγριοκουτσουνάδα (Κρήτη), Mediterranean Hartwort. Περιγραφή Φυτό ποώδες, μονοετές που φτάνει σε ύψος τα 20 έως 50 εκ. Ο βλαστός, στο κάτω μέρος, φέρει μαλακό τρίχωμα. Τα φύλλα είναι σύνθετα, τα κατώτερα τριχωτά με οδοντωτά φυλλάρια ενώ τα επάνω έχουν φυλλάρια γραμμοειδή. Τα άνθη είναι μικρά, λευκά και φύονται σε σκιάδια με 3-8 ακτίνες. Τα εξωτερικά (περιμετρικά) άνθη των σκιαδίων έχουν ένα μεγάλο πέταλο που χωρίζεται σε 2 μεγάλους εμφανείς λοβούς. Περίοδος άνθησης: Απρίλιος έως Ιούνιος. Ο καρπός είναι κυκλικός, πεπλατυσμένος και τριχωτός με λευκωπό διογκωμένο χείλος που έχει εγκοπές. Οικολογία Η καυκαλήθρα είναι είδος που απαντά σε χαμηλά υψόμετρα (μεσογειακή ζώνη βλάστησης). Φύεται σε φρυγανότοπους, καλλιεργούμενα και χέρσα εδάφη και στις άκρες των δρόμων, πάντοτε σε προσήλιες θέσεις. Οι γεωπόν οι το κατατάσσουν στα ζιζάνια των καλλιεργειών. Η σπορά και καλλιέργεια της είναι εύκολη και γίνεται αρχές Φθινοπώρου. Εξάπλωση – Σπανιότητα Είναι κοινό είδος που εξαπλώνεται γύρω από τη περιοχή της Μεσογείου και στη δυτική Ασία. Αρωματικές και Φαρμακευτικές ιδιότητες – Χρήσεις Τα φύλλα της καυκαλήθρας είναι εδώδιμα, εξαιρετικά αρωματικά και είναι από τα πιο δημοφιλή άγρια χόρτα σε χώρες της Μεσογείου. Τρώγονται ωμά ή βρασμένα σε σαλάτες ή χρησιμοποιούνται μαγειρεμένα σε πίτες. Η σύνθεση σε αιθέριο έλαιο των υπέργειων τμημάτων περιλαμβάνει ως βασικά συστατικά την α-χουμουλίνη και την οκτυλεξανάτη. Σε σχετικές έρευνες του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών επτά κουμαρίνες απομονώθηκαν από τα εναέρια τμήματα του φυτού. Όλες οι ενώσεις εξετάστηκαν in vitro για κυτταροτοξικότητα εναντίον δύο συστημαάτων κυτταρικής γραμμής. Τα αντιπολλαπλασιαστικά αποτελέσματα για τρεις από αυτούς μελετήθηκαν σε επίπεδο του κυτταρικού κύκλου σε ασύγχρονη κύτταρα του NSCLC-Ν6 γραμμή με μια συσκευή κυτταρομετρίας ροής και βρέθηκαν κατάλληλα για την χρήση στη θεραπεία του καρκίνου. Σε σχετικές έρευνες των Πανεπιστημίων King Abdulaziz και Καίρου, απομονώθηκε από το φυτό η ουσία cnidiadin που είναι ένας κυτταροτοξικός παράγοντας ικανός να αναστείλει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων του νεφρού. 27