Konsumidó Alertá Volumen 5, mart 2014 | Page 9

Konsumidó fadá di tantu biramentu, ta aserka Fundashon pa intermediá den kaso aki i wak kon e ta hasi pa rekobrá su fl. 1000,00, ku e la pèrdè ya ku e tin sigur ku ni e, ni niun hende di dje, no a bai lanta sèn e dia en kuestion.

Fundashon pa Konsumidó, di nos a banda a aserká banko di e konsumidó pa intermediá pa e konsumidó por haña su sèn bek. Banko tin e obligashon pa protehá e derechi di su klientenan i tin di hasi lo máksimo posibel tambe dado kaso esaki ta nesesario pa e kliente por haña su satisfakshon. Den e kaso aki esaki ta enserá entre otro tuma kontakto ku e banko kaminda e “problema” a tuma lugá, i pidi pa wak e grabashon di dia en kuestion. Ta di e manera aki so por sali for di e duda si ta un kaso (isolá) di skimming ta tin, òf ta un fout òf froude bankario, òf ta konsumidó a lubidá ku e la bai lanta su sèn.

Ki ora nos ta papia di skimming?

Den mayoria kaso skimming ta tuma luga ora kriminalnan kopia e informashon elektróniko ku tin riba e parti magnétiko di bo tarheta di banko. Esaki nan ta hasié di un manera masha ingenioso dor di instalá un aparato chikí riba mashinnan di plaka. Ku e informashon ku nan logra “hòrta” nan por traha un pas ku nan por usa kasi rònt mundu pa limpia un hende su kuenta di banko.

Algun konseho pa bo mes seguridat

Ora bo risibí bo tarheta di banko i bo karta konteniendo bo number di pen, verifiká promé si esaki ta bon sera i no tin niun daño. Memorisá bo number di pen i no warda e papel ku esaki a bin aden. Nunka duna otro hende bo number di pen

Tene kuenta na un kahero outomátiko

• Si bo nota algu sospechoso den

serkania di e ATM mashin, òf si e mashin ta wanta bo karchi sin un rason spesífiko, tuma kontakto mesora ku bo banko. Si por, kanselá bo karchi i pidi un otro.

• Si bo detektá algu ku ta otro for

di normal na e mashin, manera

por ehèmpel un aparato straño,

komuniká esaki mesora na e

banko i no usa e ATM mashin ei

por lo pronto

• Mèldu bo banko dirèkt si bo

ripara ku bo tin problema ku bo karchi di banko ora bo ta pen.

• Nunka no aseptá yudansa di

hende straño òf papia ku hende straño tanten bo ta pen. Esaki por ta un forma pa distraébo pa yega na bo informashon.

Ta skiMming òf ta ami a lubidá