Konsumidó Alertá Volumen 5, mart 2014 | Page 3

PRÓLOGO

Ku nos komparashon di preis di tarifanan di telefon selular i data Fundashon pa Konsumidó ke kuminsá kompará i informá nos konsumidónan tokante di mas sektor di nos ekonomia ku tambe ta importante pa nos komo kumpradó di produkto- i servisionan. Kuminda ta importante, i Fundashon pa Konsumidó sigur lo sigui hasi su komparashonnan di preis di supermerkado i botikanan. Banda di kuminda tambe nos ta kumpra hopi otro produkto i servisio: outo, kas, aparatonan elektróniko, telefon i servisionan di telekomunikashon, servisionan bankario, kuminda den restorant, piesa di outo, muebel, paña.. Kada biaha ku nos saka sèn for di nos saku nos ta konsumiendo i e intenshon di Fundashon pa Konsumidó ta pa hasi preis i tarifanan ku nos ta paga mas transparente asina ku na momentu ku abo konsumidó hasi bo eskoho bo a hasi esaki di un forma balansá. Hasiendo transparente diferenshanan di preis entre diferente bendedónan lo pone preshon riba esnan ku nan produkto ta mas karu pa baha nan preis pa por kompetí ku esun mas barata. I na momentu ku preis no ta e faktor prinsipal mas un bendedó lo trata di diferenshá su mes di otronan dor di hisa kalidat di su produkto i/òf servisio pa asina e por konkistá parti di merkado i haña nos komo su kumpradó.

Den e proseso aki nos komo konsumidó mester keda semper konsiente di e poder ku nos tin komo e partido mas grandi riba merkado. Nos mester ta konsiente di kiko ta un bon preis, ki ora un bendedó ta bendiendo un produkto na un preis demasiado haltu i mas importante ainda, pa ta konsistente pa laga e produkto para si e preis, kalidat òf kondishonnan di benta no ta na bo agrado. Si e bendedó no ta duna garantia, no kumpra. Si e bendedó no ta duna sèn bèk, no kumpra. E dicho “all sales are final” lo mester nifiká “no sale”. Lo nos mira kon lihé sierto komersiantenan lo kambia nan preis, kalidat i kondishonnan di benta si nan no bende nada mas. Pues ta importante pa promé ku bo kumpra puntra bou kua kondishon bo ta kumprando. Maske semper pa lei bo tin bo derechinan komo konsumidó ta mihó prevení ku kura. I sigur gobièrnu tambe tin su ròl den e proseso aki. Gobièrnu tin e tarea pa sòru pa tin igualdat di kondishon entre e komersiante i kontrolá i sanshoná kada violashon di leinan ku ta protehá nos komo konsumidó. E Lei di Kompetensha ku lo bai keda publiká pronto ta un gran paso den e direkshon aki. E lei aki lo pone reglanan pa hasi merkado transparente i asina kibra posibilidatnan pa bendedónan traha huntu i stipulá preisnan haltu, dividí merkado òf hasi aktonan ku ta stroba kompetensha sano entre komersiantenan. Un Outoridat di Konsumidó lo mester ta e siguiente paso. E outoridat aki lo mester kontrolá i sanshoná komersiantenan na momentu ku e violá leinan di ta protehá nos komo konsumidó.

Pero mas importante ku tur kos ta ku nos komo konsumidó mester ta uní. Kompartí eksperiensha ku otro, kolaborá ku proyektonan ku nos fundashon lo bai bini kuné den e próksimo lunanan i empoderá otro dor di hasi otro konsiente di ku ta nos komo konsumidó ta doño di nos pòtmòni. Fundashon pa Konsumidó lo krea e foro pa nos por hasi esaki. Nos próksimo proyekto lo ta un wèpsait di keho kaminda un i tur por kompartí nan eksperiensha i hasi transparente kosnan ku nos ta pasa aden ora di kumpra. Ta importante si pa kada un di nos kompartí informashon i tuma nota di loke ta pasa rònt di nos. Union komo konsumidó ta importante pa nos por ta e poder ku nos ke ta. Konsumidónan uní ta un faktor nesesario pa nos por influenshá komportashon di komersio i polítika. I si nos tur kompartí informashon, kolaborá ku otro i empoderá nos mes, nos lo logra pa yega na un merkado mas transparente i hustu den kua nos por kumpra produkto- i servisionan di kalidat i na preis kompetitivo.

Transparensia di merkado

Marc Marshall

Direktor di