Konsumidó Alertá Volumen 24, mart 2016 | Page 19

Segun e Organisashon Mundial di Salú (WHO) lechi di pechu ta rekomendabel komo alimentashon eksklusivo pa un beibi durante e promé 6 lunanan di bida (inkluso por alargá esaki te ku su di 2 aña). Pero despues dje periodo aki, ta bon pa kuminsá hinka kumindanan mas sólido den e alimentashon diario dje chikitinnan aki. Kustumber sinembargo a pone ku mayoria hende ta kumpra kuminda di beibi kla prepará kaba, i dikon no? E ta fásil, aksesibel, variá i bo no tin ku pèrdè hopi tempu de preparashon di esaki. E banda negativo ta si ku hopi biaha nos no sa presis kiko tin den e kuminda ku nos ta duna e yu kome ni kuantu tempu pasá esaki a wòrdu prepará.

P’esei ta importante pa abo komo mama tene kuenta ku e siguiente informashon asina bo yu por tin un alimentashon sano i por krese bira un mucha fuerte.

Lechi materno

Den e promé etapa di bida di un beibi, e lechi materno ta e alimentashon ku ta kuadra mihó ku un resien nasi. E ta kontené proteina, vitamina i mineralnan esensial pa su desaroyo i ademas ta sirbi komo sistema natural di defensa pa e chikitin. E Organisashon Mundial di Salú ta rekomendá lechi materno den e promé 6 lunanan di bida. Pero, si un mama no por duna pechu, no ta kos di hasi drama. E lechi artifisial tambe ta aportá tur e nutrientenan nesesario pa un beibi por krese sano.

Introdukshon na alimentonan

Den e di 4 pa 6 luna di edat por kuminsá hinka alimentonan mas pisá den e yuchi su dieta diario. Ekspertonan den nutrishon ta konsehá pa kuminsá ku puré di berdura(fini fini) despues pasa pa frutanan. Esnan mas ideal den e periodo di bida aki ta wòrtel, pera, apel i batata. I semper kòrda kumpra fruta fresku. Tambe segun bo ta mira e yu su kresementu por usa pampuna tambe ku ta un bon fuente di heru. E kantidat di fruta i berdura diario pa un mucha ta dependé di su peso. Sinembargo pa mayoria eksperto den nutrishon infantil, e porshon diario mínimo pa un yu chikí mester ta entre 200 gram di berdura i a lo ménos mitar fruta.

Frutanan mas eksótiko manera kiwi òf pich ta rekomendabel pa warda ku esakinan te despues ku e yu tin un aña di bida. Pero semper ta bon pa konsultá ku e dòkter di mucha promé ku introdusí esakinan den su alimentashon diario. Asina mes, e lechi di pechu ta keda tòg komo e alimento prinsipal. Un dósis di 500 ml pa dia, ta ideal te ora e beibi kumpli su promé aña. No preokupá si e yu ta bebe ménos lechi ku e kantidat preskribí. Kòrda ku kada mucha ta diferente na tamaño i peso loke por influensiá kuantu e ta bebe. Si tin duda semper por konsultá e dòkter di yu ku por bisa kiko ta e kantidat adekuá pa e chikitin.

Hidratashon

Kompará ku un adulto, un yu chikí ta soda te asta 3 biaha mas tantu ku un adulto pa kual motibu mester duna nan hopi líkido bebe pa kompensá e pèrdida aki. Den e periodo di 1-6 aña di bida ta rekomendabel pa un mucha bebe entre 65ml/kg pa 90ml/kg (loke ta mas o ménos un liter di awa pa un mucha di 15kg). Sinembargo, durante e periodo di alimentashon ku lechi no mester preokupá ku esaki, ya ku un beibi tin sufisiente hidratashon ku e alimentashon materno ku e ta risibí. Banda di bebe awa, por duna e yu tambe djus di fruta (fresku), lechi i tambe sòpi. Di e forma aki ta permití e mucha sera konosí mesora tambe ku e smak di berdura.

Vèt salú i proteina

Vèt den hopi kombersashon ta zona manera un palabra malu. Pero ta importante pa bo sa ku tin vèt ku ta esensial pa un mucha su alimentashon. Un bon ehèmpel di esaki ta webu. Webu ta un elemento importante pa un dieta bon balansá. For di un yuchi su di 10 luna di bida por kuminsá introdusí webu den su kumindanan di dia. Banda di e echo ku webu ta un alimento fásil pa kou, e tin balornan nutritivo hopi haltu. Di otro banda, tene kuenta sí ku webu por ta un potensial fuente di alergia, pues chèk e yu su reakshon ora dun’é webu pa kome. Hinka esaki pokopoko den e yu su alimentashon. Meskos ku tur otro kuminda, konsultá ku e yu su dòkter pa bo ta bon informá.

Pa loke ta proteina, un fuente importante ta karni, pero esaki si no ta algu ku por duna e mucha kome pa loko. Un yu òf mucha ku ta kome karni tur dia fásilmente ku tempu ta bin sufri di peso haltu. E porshon ideal rekomendá ta di 50g o 60g pa dia, i preferiblemente 2 biaha pa siman so. Skohe pa karninan ku tin ménos vèt, manera galiña i kalakuna. Piská tambe ta un alimento indispensabel pa kresementu di kualke mucha ya ku e ta kontené antioksidante ku ta aportá ku omega-3 i otro vitaminanan nesesario.