Konsumidó Alertá Volumen 12, novèmber-dezèmber 2014 | Page 9

Na di dos lugá lo bo mira diferente preis pa e mesun produkto di makutu básiko na diferente negoshi. Preis di kada bendedó ta mará na su gastunan di kompra, transporte, importashon ku por varia di bendedó pa bendedó. Hopi ta esnan ku ta bisa ku e punto aki lo no trese klaridat pa konsumidónan, mirando ku ántes bo tabatin un preis máksimo fiho ku ta válido pa tur bendedó. Di un banda un punto válido. Di otro un banda nos mester remarká ku den pasado loke hopi tabata pasa ta ku preisnan máksimo tabata meskos pa añanan largu. Esaki dor ku importadónan no tabatin e obligashon pa entregá un faktura di importashon kada biaha nan importá un lote nobo di un produkto di e makutu. Den práktika esaki tabata nifiká ku tanten e preis máksimo válido tabata na un nivel haltu, komersiantenan tabatin e tendensia di no entregá fakturanan nobo, teniendo e preis di e produkto artifisialmente haltu.

Transparensha

Transparensha ta nifiká kompartishon di informashon. Komo komunidat nos mester hasi e kambio di mente aki. Pero tambe nos institutonan manera Duana, Inspekshon di Impuesto i Ministerionan mester traha huntu riba un sistema outomatisá pa yega na sinkronisashon di datonan, ku na momentu ku por ehèmpel un produkto regulá drenta nos pais, esaki ta keda registrá den un banko di data i outomátikamente pasá pa e Ministerio ku mester kalkulá e preis máksimo. I esaki ta konta tambe, riba un base mas amplio, pa sinkronisashon ku Inspekshon di Impuesto pa ku pago i kolekshon di OB por ehèmpel.

Un kos ku sigur mester keda bon reglá, a base di e mesun transparensha, ta komunikashon ku nos komunidat. Publikashon di preisnan máksimo ta stipulá den lei. Den e sistema promé, kambionan di preis máksimo tabata keda publiká den korant i tabata válido pa tur ku ta bende e produkto. Ku e sistema nobo di márgen di ganashi individual, mester bin un manera habrí, aksesibel i transparente pa duna e aki informashon na komunidat. Sigur un desafio, mirando ku preisnan den mayoria kaso lo por diferenshá pa bendedó.

Aki atrobe nos ta kere ku outomatisashon lo ta e alternativa real pa publikashonnan státiko den korant. Un solushon efektivo i efisiente ta pa habri un wèpsait interaktivo, kaminda preisnan máksimo di kada establesementu ta kada publiká i adaptá na momentu di kambio. E konsumidó por konsultá e página aki na su kas i hasta via su telefon inteligente na momentu ku e ke sa un preis. Un komersiante ta obligá pa pone, na kaha, un lista di e preisnan máksimo di e produktonan ku e ta bende pa esnan ku no ta disponé di informashon digital. Si tin kambio e mester remplasá e página korespondiente.

Terminando nos ta bini bek na kòntròl. Den e situashon nobo kontroladónan mester dòbel chèk si preisnan kalkulá adelantá ta klòp ku loke e bendedó a manda. Den un sistema di informashon transparente kaminda un konsumidó por disponé di informashon digital i up-to-date di preisnan máksimo, e mes lo por fungi komo kontroladó. Fundashon pa Konsumidó ta trahando riba un aplikashon kaminda un konsumidó por registrá preisnan di produktonan, inkluso esnan den e Makutu Básiko pa asina nos tin un bon bista di preisnan. Ku partisipashon di konsumidónan nos lo por kompará mas produkto i tambe nos tur por duna un man i kontribuí na un kòntròl efisiente, efektivo i transparente.

KÒNTRÒL TRANSPARENTE