gxÅt uÜÉ}t
U
@ene - umjetnice kaligrafije
mjetnost kaligrafije se razvijala tokom dugih stolje}a u islamskom svijetu jer arapsko slovo-harf
dozvoljava razli~ito oblikovanje. Od kufi stila i prvih arapskih umjetnika preko razli~itih formi,
koje se su u Turskoj razvijale jo{ od vremena dinastija Gaznevija i Seld`uka, dosti`u svoju savr{enu ljepotu dolaskom Osmanlija. Mo`e se slobodno re}i da osmanska kaligrafija po~inje u 14. vijeku
sa {ejhom Hamdullahom od Amasije. Osvajanjem Istanbula 1453. osmanska kultura spada pod patronat Sultana Mehmeda II, ~iji je otac Sultan Murat II tako|e bio izvrstan kaligraf. Tada po~inje procvat islamskoturske kulture u svim aspektima nauke i umjetnosti, od knji`evnosti, arhitekturi, preko muzike, medicine do svih drugih grana. U~e{}e u procvatu osmanske kulture uzimale su i `ene o kojima postoji vrlo malo pisanih tragova, ali njihova djela i danas stoje izlo`ena u najpoznatijim muzejima islamskog svijeta.
Esma Ibret hanum
Jedna od naj~uvenijih osmanskih umjetnica kaligrafije, ro|ena je u Istanbulu 1194.h./1780.m. Esma
Ibret hanum je bila k}erka visokog slu`benika
Osmanskog carstva, Ahmed bega koji je radio u Topkapi Saraju, tokom vladavine halife Selima III. Kao
petnaestogodi{nja djevojka, 1209. godine po Hid`ri,
Esma hanum je sastavila jednu divnu Hilje-i [erif,
posve}enu Hazreti Pejgamberu, s.a.v.s. Bila je to hedija mlade umjetnice Sultanu Selimu III, ~ime je
stekla njegovu naklonost i pa`nju Sultanove majke,
jedne vrlo obrazovane `ene, Valide Mihr{ah Sultan.
To njezino umjetni~ko djelo je pohranjeno u Topkapi muzeju u Istanbulu. Sultan Selim III, koji uostalom kao i svi osmanski sultani, gajio je ljubav prema
kaligrafiji. Bio je sin Sultana Mustafe III, poznatog
kaligrafe. Sam je u~io kaligrafiju od Abdulkadira
[ukri efendije. Sultan Selim III je