¢ ½þyîÄ ç ‹ îû vþzþ™ ! ßþi “ þ „ þöìîû ! Šéö윘Р›) œ vþzþ™y _ ( data ) öíöì „ þ CRU “ þyîû x “ þ # î ² Ì ¦ þyî ¢,! ÜT „ þyîû # ¦) þô “ þyþ™ › yeyîû öë öîû „ þvÅþ ÷“ þîû # „ þöìîû ! Šéœ vþƒ ö ‹ y ª ö ¢£ z ¢ î vþzþ™y _ ‹ y˜yöì “ þ xßþ º#„ þyîû „ þöìîû ‰ þöìœ ! Šéö윘Рxyîyîû 2016 ¢ yöìœîû @ ùÌ # Ü ¿„ þyöìœ ~ öì ¢ ö ‡ y ¡ ì ’ y „ þöìîû !” ö윘 – ¢ yîûy þ™ ,! íî # îû “ þyþ™ › yeyîû !¦ þ !_›) öìœîû vþzþ™y _ ¢›) öì £ îû öî ! Ÿ x ‚ ŸÝþy £ z £ y ! îûöìëû !† öìëûöìŠéÐ ~£ z ¢› hßþ £ zôö › œ =! œîû › öì • Ä ¢ îöì ‰ þöìëû öî ! Ÿ xþ™îûy • ² Ìî ’“ þyîû ² Ì › y ’ îy £„ þ öë =! œ – ! îKþy˜ # öì ” îû ö ¢=! œ öíöì „ þ ! îŸyœ þ™ ! îû › yöì ’ îû vþzþ™y _ öì „ þ ›% öìŠé öšþöìœ !” öì “ þ îœy £ öìëûöìŠéÐ freedom of information- ~ îû x˜ % öìîûy • þ™yçëûyîû þ™öìîû ~£ z „ þy ‹ „ þîûy ~„ þ ! Ýþ ”[ þ˜ # ëû xþ™îûy • Ð xyîû ¢›@ ùÌ îÄyþ™yîû ! Ýþ £ z ~„ þ ! Ýþ îvþü xy „ þyöìîûîû ö „ þöìœBþy ! îûÐ
~£ z ¢ î ! î ¡ ìëû öíöì „ þ ² ÌÙÀ ‹ yöì † CRUôîû ! îKþy˜ # îûy › y˜ % öì ¡ ìîû öíöì „ þ ö „ þy˜ ! î ¡ ìëû ! Ýþ xyvþüyœ „ þîûyîû ‹ ˜Ä ~“ þ vþz ! m @ ÀÚ “ þy £ z ¢ îöì ‰ þöìëû › ˜öì „ þ xy ‡ y “ þ ö ” çëûyîû ! m “ þ # ëû ” šþyîû £ zôö › œ =! œ öíöì „ þ ö ”… y ëyëû – !„ þ ¦ þyöìî ! îKþy˜ # îûy „ þÜT „ þîû „ þ ! Á™vþzÝþyîû ö ² Ìy @ ùÌyöì › îû ¢ y £ yëÄ ! ˜öìëû ¢% öì „ þïŸöìœ vþzþ™y _ ç “ þöìíÄîû þ™ ! îûî “ Åþ˜ ¢ y • öì˜îû ö ‰ þÜTy „ þöìîûöìŠé˜ ëyîû šþöìœ x “ þ # öì “ þîû “ þyþ™ › yeyöì „ þ „ þ !› öìëû ~ î ‚ ¢ yÁ ±!“ þ „ þ “ þyþ™ › yeyöì „ þ îy ! vþüöìëû ö ”… yöì˜y ëyëûÐ ~ îû vþzöìjŸÄ £ œ – ö „ þyöì˜y ¢› ëû þ™öìîÅ ² Ìyëû xþ™ ! îûî !“ Åþ “ þ “ þyþ™ › yeyîû î ” öìœ ~„ þÝþy c ! îû “ þ vþz ¡ Œyëûöì˜îû
• yîû ’ y x˜Äöì ” îû › öì˜ ö †¤ öìí ö ” çëûyîû ö ‰ þÜTy „ þîûyÐ ~£ z ¦ þyöìî ( i ) ² Ì !“ þ ! Ûþ “ þ „ þîûyîû ö ‰ þÜTy £ ëû – › y˜ % öì ¡ ìîû ! e « ëûy „ þ › Å îy “ þyöì ¢ „ þyîŘôvþy £ zôx : y £ zvþ ( CO 2
) ! ˜ƒ ¢ îû ’ „ þöìîû ¦) þôvþz ¡ Œyëû˜ ‡ ÝþyöìFŠé ~ î ‚ ( ii ) 1980 öíöì „ þ “ þyþ™ › yey £ Éy ¢ œ % öì „ þyöì˜yîû ~„ þÝþy ² Ìëûy ¢ ö˜çëûy £ öìëûöìŠé – ~ îû ‹ öì˜Ä ! œ „ þ £ öìëû ëyçëûy £ zôö › œ öíöì „ þ ‹ y˜y ëyëû – UK ~ î ‚ USAô ~ îû CRU xyî £ ! îKþy˜ # îûy 1980 ¢ yœ öíöì „ þ ßþi ( œ – x ¢‚ öìŸy !•“ þ vþzþ™y _ Š % éöìvþü öšþöìœ !” öìëûöìŠé˜ ~ î ‚ î ” öìœ ‡ öìîû îy˜yöì˜y vþzþ™y _ ¢›)£ !” öìëû „ þy ‹ ö ¢ öìîûöìŠé˜Ð ~› ˜ !„ þ 2008 ¢ yöìœ ! î … Äy “ þ ¦) þôvþz ¡ Œyëû˜îy ”# xyöì ›! îû „ þy˜ ! îKþy˜ # Dr Hansen – GISS ( Goddard Institute for Space Studies ) “ þyþ™ › yeyîû öîû „ þöìvÅþ ~„ þ £ z ¦ þyöìî þ™ ! îûî “ Åþ˜ ‡! Ýþöìëû ! Šéö윘Рxyîyîû McIntyre ~£ z ¢ î e &! Ýþ • öìîû öšþöìœ Hansenôö „ þ !‰ þ ! àþ ! œöì …! Šéö윘 – ëyîû šþöìœ vþz ! ˜ “ þyþ™ › yeyîû öîû „ þvÅþ ¢‚ öìŸy • ˜ „ þöìîû ! ˜öì “ þ îy • Ä £ ˜Ð ~ îûþ™öìîû £ z xyîyîû xöìßþTÉ ! œëûy ç ! ˜vþz !‹ œÄyöì [ þîû ßþiy˜ # ëû ! îKþy˜ # îûy I . P . C . C . ôîû x ! šþ !¢ ëûyœ “ þyþ™ › yey öîû „ þöìvÅþîû ¢ öìD “ þyþ™ › yeyîû ›) œ vþzþ™y _ ¢›) öì £ îû Sëyöì ” îû ¢ y £ yöìëÄ “ þyþ™ › yeyîû x ! šþ !¢ ëûyœ öîû „ þvÅþ ÷“ þîû # „ þîûy £ öìëûöìŠé îöìœ ¦ þyîy £ ëûV
!‰ þe 2 IPCCôîû £!„ þ ! ÞÝþ „ þ öœ …!‰ þe ëy 1000 A . D . öíöì „ þ 2000 A . D . xî !• ¢› ëû ‹% öìvþü ¦) þô “ þyþ™ › yey þ™ ! îûî “ Åþöì˜îû • îû˜Ýþy ö ”… yëûÐ
“% þœ˜y „ þîûyîû ¢% öìëy † öþ™öìëû ëy˜Ð ² Ì !“ þ ! Ýþ öÇþöìe £ z ö ”… y ëyëû – vþz §¬!“ þ £# ˜ šÏþÄyÝäþ “ þyþ™ › yeyîû ‰ þyÝÅþöì „ þ e «› îkÅþ › y˜ “ þyþ™ › yeyîû öîû „ þöìvÅþ þ™ ! îûî !“ Åþ “ þ „ þîûy £ öìëûöìŠéÐ ~¢ î ‡ öìÝþöìŠé ~ öì „ þîyöìîû £ z CRUôîû ² Ì ¦ þyöìî ~„ þ £ z ö „ þ îÄî £ yîû „ þöìîûÐ ~£ z ¢ î ”! œœþ™öìeîû ² Ì „ þyŸ˜yîû ! îßþ ¿ ëû ç œIy vþzöìo „ þ „ þyîû # “, þ “ þ # ëû ‡ Ýþ˜y £ œ – …% î ”,‘ þü “ þy ç x › y˜ ! î „ þ ! ˜ › Å ›“ þyîû ¢ öìD IPCCôîû ! îKþy˜ # îûy ! îöìîûy •# ç ¢› yöìœy ‰ þ „ þ ! îKþy˜ # öì ” îû S ¢‚ Ÿëûîy ”# öì ” îûV ! ˜Ø % þþ™ ç x !„ þ ! Mþéê „ þîû „ þöìîû !” öìëûöìŠé ˜y˜y îû „ þ › ¢ öì¨ £‹ ˜ „ þ þ™kþ !“ þ îÄî £ yîû „ þöìîûÐ ë !” ö „ þy˜ ‹ y˜Åyœ ¢› yöìœy ‰ þ „ þöì ” îû ö „ þy˜ † öìî ¡ ì ’ yþ™e Šéyþ™yîû ¢ y £¢ ö ”… yëû – “ þöìî ö ¢£ z ‹ y˜Åyœöì „ þ › ëÅy ” y £# ˜ ç xŸ _« „ þöìîû ö ” çëûyîû Çþ ›“ þy IPCCôîû xyöìŠéÐ ¦) þôvþz ¡ Œyëû˜ ! ˜öìëû ! îKþy˜ ¢ Á ¿“ þ ! î “ þ „ Åþ íy !› öìëû !” öì “ þ “ þyîûy öë ö „ þy˜ • îûöì˜îû „ þy ‹ „ þîûöì “ þ ² Ìlßþ “ þ öíöì „ þöìŠé ~ î ‚ x “ þw ² Ì £ îûyëû ! ˜ ! Øþ “ þ „ þöìîûöìŠé öë˜ ö „ þy˜ ! îöìîûy •# › öì “ þîû † öìî ¡ ì ’ y „ þ › Å IPCCôîû ! îûöìþ™yöìÝÅþîû þ™y “ þyëû ‘% þöì „ þ ˜y þ™öìvþüÐ £!„ þ ! ÞÝþ „ þ öœ …!‰ þöìeîû ² Ì “ þyîû ’ y ² Ì „ þyŸ „ þöìîû öîŸ !„ þŠ % é öþ™þ™yîû ! î !¦ þ §¬ þ™ ! e „ þyëû Šéyþ™y £ ëûÐ ~„ þ ! Ýþ ² Ì !¢ kþ ‹ y˜Åyœ Climate Researchô ~ îû 6 ‹ ˜ ¢ Á™y ”„ þ ëöìíÜT ¢ y £¢ ö ”!… öìëû
W . Soon ~ î ‚ S . Beliunasô ~ îûé ~ ¢ Á™ !„ Åþëû ~„ þ ! Ýþ öþ™þ™yîû 2003 ¢ yöìœ Šéyöìþ™˜Ð šþöìœ ² Ì „ þyŸ „ þ ~¤ öì ” îû ¢ îy £ zöì „ þ Šé ¤ yÝþy £ z „ þöìîû ö ” ˜Ð
~… yöì˜ î “ Åþ › yöì˜ ~„ þ ‹ ˜ ö˜ “, þc „ þyîû # ¦) þôvþz ¡ Œyëû˜ ! îŸyîû ”
Dr Kevin E Trenberthô ~ îû ( IPCCôîû Lead Author ) ~„ þ ! Ýþ ! œ „ þ £ öìëû ëyçëûy £ zôö › öìœîû vþzöìÍÔ … …% î £ z ² Ìy ¢! D „ þ £ öìîÐ !“ þ ! ˜ ! œöì … öìŠé˜ – òò ‡ Ýþ˜y £ œ – ~£ z ›%£) öì “ Åþ vþz ¡ Œyëûöì˜îû „ þ ›!“ þîû „ þyîû ’ xy › îûy ” ŸÅyöì “ þ þ™yîû ! Šé ˜y ~ î ‚ xy › îûy öë þ™yîû ! Šé ˜y – ö ¢ Ýþy £ z £ œ ~„ þ ! Ýþ ² Ì £¢ ˜Ð ¢› hßþ Ÿ !_« ö „ þyíyëû ëyöìFŠé “ þy ¢ îÅöì “ þy ¦ þyöìî î % Gþöì “ þ xy › yöì ” îû þ™ëÅöìîÇþ ’ îÄîßþiy xþ™yîû † Ð šþœ “ þ – xy › îûy ! ˜ !” ÅÜT ¦ þyöìî îÄy … Äy „ þîûöì “ þ þ™yîû ! Šé ˜y – ö „ þ˜ ¦) þþ™ , öìÛþîû “ þyþ™ › yey †“ þ „ þöìëû „ þ
10 , 11 , 12
îŠéöìîû ! ˜öì ‰ þ ö˜öì › !† öìëûöìŠéÐ £ z £ y £ z £ œ ~„ þ ! Ýþ ² Ì £¢ ˜æóó !„ þŠ % é !„ þŠ % é xyöì ›! îû „ þy˜ › y • Ä › öë › ˜ US National Climatic Data Center ( NCDC ) ~ î ‚ NASAôîû Goddard Institute for Space Studies ( GISS ) ôç ¢% öì „ þïŸöìœ “ þíÄ ç vþzþ™y _ îû þ™ ! îûî “ Åþ˜ ¢ y • öì˜ ‹! vþü “ þ ! ŠéœÐ International Climate and Environment Change Assessment Project ( ICECAP ) ô ~ îû 17 ‹ y˜ % ëûy ! îû 2010 ¢ yöìœ ² Ì „ þy ! Ÿ “ þ ! îûöìþ™yÝÅþ öíöì „ þ ‹ y˜y ëyëû – þ™ ,! íî # îû 6000 xyî £ Sþ™ ! îû › yþ™V öÞÝþŸöì˜îû ›• Ä öíöì „ þ 1500 ! Ýþ ! ˜îÅy !‰ þ “ þ „ þöìîû xíÅyê 75 % öÞÝþŸ˜ ¢% þ™ ! îû „ þ ! Ò “ þ ¦ þyöìî îy ” !” öìëû xyöì ›! îû „ þyîû vþz _« ¢‚† àþ˜ =! œ þ™ ,! íî # îû “ þyþ™ › yeyëû vþz ¡ Œ “ þîû › yöì˜îû !” öì „ þ „, þ ! e ›¦ þyöìî ² Ìîœ öG ¤ þy „ þ ÷“ þîû # „ þöìîû !” öìëû ! ŠéœÐ 4
~£ z ö „ þöìœBþy ! îû vþzöì § Ãy ‰ þöì˜ ² Ì !“ þ ! e « ëûy 2009 ¢ yöìœîû 5 ! vþöì ¢ Á º îû ~„ þ ” œ xyöì ›! îû „ þy˜ þ™ ” yíÅ ! î ” “¤ þyöì ” îû ² Ì • y˜ ² Ì !“ þÛþy˜ American Physical Society ( APS ) ôö „ þ !‰ þ ! àþ !” öìëû › ˜ %¡ ìÄ „, þ “ þ ¦) þôvþz ¡ Œyëû˜ ç xyî £ yçëûy þ™ ! îûî “ Åþ˜ ! î ¡ ìöìëû IPCCôîû xîßþiy˜ ç „ þ › Å „ þy [ þöì „ þ ¢› íŘ „ þîûy öíöì „ þ ! îîû “ þ íy „ þöì “ þ x˜ % öìîûy • „ þöìîû˜Ð ú îŠéöìîû £ z ö ¢ öì ² WzÁ º öìîûîû 13 “ þy ! îûöì … þ™ ” yíÅ ! î ” Äyëû ö˜yöìîœ ‹ ëû # ! îKþy˜ # Dr Ivar Glaever vþzþ™öìîûy _« „ þyîûöì ’£ z APSô ~ îû ¢”¢ Ä þ™ ” “ þÄy † „ þöìîû˜Ð 2009 ¢ yöìœ £ z xyöì ›! îû „ þy˜
„ þyœ •¹! ˜ ö ¢ öì ² WzÁ º îû 2017 ~„ þ ! î ‚ Ÿ î ¡ ìÅ “, þ “ þ # ëûô ‰ þ “% þíÅ ¢‚… Äy 27