ARAŞTIRMA
28
YOK YOK … Bunların yanı sıra Brezilya ’ nın politik hayatında önemli yerleri olan birçok siyasi figürün de Oto Yıkama operasyonuna isimleri karıştı . 2003-2010 yılları arasında Petrobras yönetim kuruluna başkanlık eden Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff , herhangi bir yanlış uygulamaya rastlamadığını ifade ederken Brezilya Yüksek Mahkemesi Mart 2016 ’ da eski Başkan Luiz Inácio Lula da Silva da dahil olmak üzere 48 eski ve eski yasama mensubunun soruşturulmasına izin verdi . 2015 ile 2016 yılları arasında Brezilya Federal Senatosu Başkanı olan Eduardo Cunha , yaklaşık 40 milyon ABD doları tutarında rüşvet almak ve gizli banka hesaplarına para kaçırmakla suçlandı . Başkanlık sisteminin yürürlükte olduğu Brezilya ’ da milletvekili ve senatörler hakkında soruşturma yapma iznini Yüksek Mahkeme veriyor . Operasyonun ilk aşamasında 48 kişi hakkında soruşturma yapma izni verildi . Bu 48 kişi arasında 31 senatör ve milletvekili , 15 civarında eyalet valisi , eski bakan ve eski devlet başkanı vardı . Brezilya Federal Senatosunda , yer alan dört büyük partinin de önemli isimlerinin soruşturma listesinde yer alması sistemin ne kader çürük olduğunun bir kanıtı oldu . Operasyon ile birlikte 13 yıldır iktidarda olan İşçi Partisi , ortağı Brezilya Demokratik Hareketi , ana muhalefet partisi Brezilya Sosyal-Demokrat Partisi ve Halkçı Parti ’ nin hep birlikte milyarlarca dolarlık bir rüşvet ağı kurdukları ve ülkenin kaynaklarını hortumladıkları ortaya çıktı . Söz konusu rakamın , 10 yıllık süreç içerisinde partilerin yasadışı finansmanında veya kişisel olarak 3,5 milyar dolara ulaşabileceği hesaplandı . Üstelik bu miktar yolsuzluk dağının sadece çok uzaklardan görünen zirvesi . Tüm yolsuzluktan meydana gelen zararın bazı hesaplamalara göre Brezilya GSYİH ’ nın % 1.3 ile 2.3 ’ ü arasında yıldan yıla değiştiği iddia edildi . 2013 yılında bu miktar takriben 25 milyar dolara tekabül ediyordu . Sistem genel olarak şöyle işliyordu : Petrobras ’ ın inşaatlarının yapımını üstlenen Brezilya ’ nın en önemli inşaat şirketleri ; bütün ihalelerde ihale bedelinin % 1 ile % 3 ’ ü arasında değişen bir miktarı Petrobras ’ a ödüyor ; bu da ihale bedeline yansıtılıyordu . Yolsuzluk parası böylece elden ele dolaşıyordu . Gelin şimdi Oto Yıkama Operasyonu ’ nun kilit isimlerine ve kurumlarına biraz daha yakından bakalım .
DILMA ROUSSEFF Bulgar asıllı Brezilyalı ekonomist , siyasetçi ve Brezilya ’ nın ilk kadın Devlet Başkanı olan Rousseff ’ in selefi Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva tarafından yeni Devlet
Dilma Rousseff
Lula Da Silva
BREZILYA ’ NIN ARDI ARDINA GELEN IKI DEVLET BAŞKANI DA YOLSUZLUK BATAĞINA SAPLANDI . BÜYÜK UMUT YARATAN IKI ISMIN DÜŞTÜĞÜ BU DURUM BÜYÜK BIR HAYALKIRIKLIĞINA NEDEN OLDU ...
Başkanı olarak aday gösterilmişti . Ancak seçimleri kazanan Rousseff ’ in siyasi kariyeri ise skandal sebebi ile çok da iyi gitmedi . Brezilya Federal Senatosu ’ nun aldığı karar doğrultusunda 12 Mayıs 2016 tarihinden itibaren altı ay süreyle görevinden uzaklaştırıldı . Bu karara gerekçe olarak 2003 ile 2010 yılları arasında başkanlığını yürüttüğü ülkenin en büyük petrol şirketi Petrobras ’ ta yolsuzluk yapıldığı , ihalelere fesat karıştırıldığı ve yetkililerin rüşvet alması gösterildi . Brezilya meclisinin de yargılanması için onay verdiği Rousseff hakkındaki son kararı Yüce Divanın 180 gün içerisinde vereceği açıklandı . Görevde olmadığı süreçte başkanlık görevi Michel Temer tarafından üstlenildi . Daha sonra 31 Ağustos 2016 tarihinde senatoda gerçekleştirilen oylamada 20 ’ ye karşılık 61 oyla Rousseff ’ in görevinden alınması ve yargılanması kararlaştırıldı . Bu kesinleşen son karar ile birlikte Temer devlet başkanlığı görevini resmen üstlendi .
LULA DA SILVA 2002 ’ de Brezilya Devlet Başkanı seçilen Lula 1 Ocak 2003 tarihinde devlet başkanlığı görevini devraldı . Brezilya İşçi Partisi ’ nin ( Partido dos Trabalhadores , PT ) kurucusu üyesi olan Lula gerek ülkesinde gerek dünya genelinde çok büyük bir popülariteye sahipti . 8 çocuklu fakir bir aileden gelen Lula yoksulluktan dolayı okula çok az gidebildi ve 12 yaşından itibaren ayakkabı boyacılığı , postacılık , çamaşırhane işçiliği gibi çeşitli işlerde çalıştı . Daha sonra bir metal fabrikasında çalışmaya başladı ve metal işçiliği eğitimi gördü . Sendikal harekete katıldı . 1969 ’ da metal işçileri sendikasının bölge grubu başkanı seçildi . 1975 yılında oyların % 92 ’ sini alarak sendika başkanı oldu ve 100 bin işçiyi temsil etmeye başladı . 1980 ’ de kurulan İşçi Partisi ile birlikte 1989 yılında sosyalist bir programla başkanlık seçimlerine katıldı ancak seçilemedi . Daha sonra yapılan bütün başkanlık seçimlerine katıldı . 2002 yılındaki seçim kampanyasında işçi imajını değiştirerek ilk defa takım elbise giydi . Ayrıca Brezilya ’ nın dış borçlarını ödememesi gerektiğine yönelik fikirlerini vurgulamaktan vazgeçti . Bunun yerine programında açlık ve yoksullukla mücadele ve daha iyi eğitim olanakları ön plana çıktı . Ayrıca sermaye çevreleriyle de yavaş yavaş güven ilişkisi geliştirmeye başladı . 27 Ekim 2002 tarihinde yapılan ikinci tur seçimlerini Brezilya Sosyal Demokrat Partisi adayı José Serra ’ ya karşı başarıyla tamamladı ve 1995 yılından beri başkanlık görevinde bulunan Fernando Henrique Cardoso ’ nun yerine Brezilya devlet başkanı oldu .