TEKNOLOJİ
Bu görsel www.shutterstock.com sitesinden alınmıştır.
30
Yapay zeka, bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrollü robotun, akıllı varlıklara özgün görevleri
yerine getirme yeteneği olarak tanımlanmakta ve insanların entellektüel becerileriyle donatılmış,
mantıklı düşünme, anlam bulma, genelleme ve geçmiş deneyimlerden öğrenme gibi fonksiyonları
içeren bir sistem olarak ifade edilmektedir.
Z
ekanın tanımı TDK’da “İnsanın düşünme, akıl yürüt-
me, objektif gerçekleri algılama, yargılama ve sonuç
çıkarma yeteneklerinin tamamı..” olarak tanımlan-
maktadır. Yapay zekanın tanımının ne olduğu konusunda
ise netlik bulunmamaktadır.
TDK tanımından yola çıkarak yapay zeka tanımı için, insan
kelimesinin yerine robot, bilgisayar, makina vb. cihazların
düşünme, akıl yürütme, objektif gerçekleri algılama, yargı-
lama ve sonuç çıkarma yeteneklerinin tamamıdır diyebilir
miyiz? Bu tanımdan bir başka soru daha doğuyor yapay
zeka, insan zekası ile gerçekten de ikame edilebilir mi? Ya-
pay zekanın duyguları var mıdır?
“Tarihte üç büyük olay vardır. Bunlardan ilki kainatın oluşu-
mudur. İkincisi yaşamın başlangıcının olmasıdır. Üçüncüsü
de yapay zekanın ortaya çıkışıdır.” – MIT Bilgisayar Bilimleri
Laboratuvar Yöneticisi Edward Fredkin’in BBC ile söyleşi-
sinden.”
Peki yukarıda atıfta bulunulan söyleşiden yapılan alıntı kap-
samında yapay zeka gerçekten de yaşamın başlangıcı gibi
yeni, çok büyük ve iddialı bir başlangıç mıdır? Ceviz Kabu-
ğundaki Evren kitabında Stephen Hawking, işlemcilerin ka-
pasitesinin her sekiz ayda bir iki katına çıktığını göze alarak
teknolojide de tıpkı biyolojide olduğu gibi bir evrim olgusu-
nun tartışmaya açık olduğunu ifade etmiştir.
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte yapay zeka hayatımızın
her alanında yer edinmeye başladı. Bir takım tabiat olay-
larına ya da insan fiillerine bağlı hukuki sonuçların ortaya
çıkması durumunda hukuk sistemleri devreye girer. Yapay
zekaya bağlı ortaya çıkacak hukuki sonuçlar bakımından
hukuk sistemleri ne yapacak? Yapay zeka içeren sürücüsüz
bir araç yaralamalı ya da ölümlü bir kazaya karıştığında hu-
kuki ve cezai sorumluluk kim de olacak? Yapay zekada mı
yoksa onu tasarlayan insanda mı?
Bu yazı ile ilk bölümde yapay zekanın tarihsel gelişiminden
ve tanımından bahsediyor olacağım, ikinci bölümde yapay
zekanın bir hukuk süjesi olarak tanımlanıp tanımlanama-
yacağı, dolayısıyla hukuk sistemlerinde insana tanınan hak
ve sorumlulukların yapay zeka bakımından nasıl ele alına-
bileceği hususlarına değinip son bölümde ise hızla gelişen
teknolojiler ışığında hukuksal düzenlemeler ile yapay zeka
alanındaki dilemmaları tartışıyor olacağım.